5510 sayılı Kanuna göre başka birinin sürekli bakımına muhtaç ağır engelli çocuğu bulunan kadınların görece erken emeklilik hakkı düzenlenmiş bulunuyor.
Bahse konu hakka göre;
· 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur), 4/c (T.C. Emekli Sandığı) sigortalılıkları kapsamında çalışan kadın sigortalılar ile 2008 yılı Ekim ayı başından önce 506 (SSK), 1479 (Esnaf Bağ-Kur) , 2925 (Tarım SSK), 2926 (Tarım Bağ-Kur) ve 5434 sayılı (T.C. Emekli Sandığı) Kanunlara tabi çalışırken 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur), 4/c (T.C. Emekli Sandığı) sigortalılıkları kapsamında çalışmalarını devam ettiren,
· Ekim 2008 ayından önce 5434 sayılı Kanuna tabi hizmeti bulunanlardan Ekim 2008'den sonra isteğe bağlı Emekli Sandığı iştirakçiliğini sürdürenler, özelleştirilen kurumlarda İş Kanununa tabi kılınıp da isteklerine bağlı olarak Emekli Sandığı iştirakçiliği devam ettirilenler (5434/Ek madde 71), süresi kanunlarla belirlenen görevlere atanan veya seçilenlerden görevleri sona erenlerden Emekli Sandığı ilgisi sürdürülenler (5434/Ek madde 76), özelleştirilen kurumlardan ayrılıp özel sektörde çalışıp Emekli Sandığı'na kesenek ödemeye devam ettirilenler (5434/geçici madde 192),
· 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren 5510 sayılı Kanuna tabi olarak isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler ile 2008 yılı Ekim ayı başından önce 506, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara göre isteğe bağlı sigortalı olup, 5510 sayılı Kanuna göre isteğe bağlı sigortalılıkları devam eden kadın sigortalılar yararlanabilmektedirler.
Bakıma muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunan kadın sigortalılara ilişkin hükümler geçici 20 nci maddeye tabi özel banka, sigorta şirketleri gibi özel sandığı olan ve henüz devredilmeyen sandık çalışanları hakkında uygulanmıyor.
Söz konusu haktan 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur), 4/c (kamu çalışanları) sigortalılıkları kapsamında sigortalı olarak çalışan kadınların yanında yine kadınlardan;
- İsteğe bağlı Emekli Sandığı iştirakçisi olanlar;
- Özelleştirilmeleri sonucu sermayelerindeki kamu payı %50’nin altına düşen kamu kurumlarında görev yapmakta iken 5434 sayılı Kanunun ek 71 inci maddesi kapsamında Emekli Sandığı iştirakçiliklerini sürdürme hakkı tanınanlar,
- Süresi kanunlarla belirlenen görevlere atanan veya seçilenlerden bu görevleri sona erenlerin Emekli Sandığıyla ilgilerini 5434 sayılı Kanunun ek 76 ncı maddesi kapsamında devam ettirme hakkı tanınanlar,
- Kamuda sözleşmeli personel statüsünde çalışmakta iken özelleştirme kapsamına alındıkları kurumlarından ayrılıp özel sektöre geçenlere 5434 sayılı Kanunun geçici 192’nci maddesi kapsamında SSK veya Bağ-Kur primi yerine taleplerine bağlı olarak Emekli Sandığı iştirakçiliğini sürdürme hakkı tanınanlar,
- 5510 sayılı Kanuna tabi olarak isteğe bağlı sigorta primi ödeyen sigortalılar da
faydalanma hakkına sahip bulunuyorlar.
Kontrol Muayenesi Var
Kadın sigortalının hizmetine ilave edilecek ve emeklilik yaşından düşülecek süresi, çocuğunun başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli olma halinin devam etmesine bağlı olarak öngörüldüğünden SGK’ca kontrol muayenesine tabi tutulabiliyor.
Evlât Edinilen Çocuk İçin de Var
Kadın sigortalının kendisinin veya eşiyle birlikte evlat edindiği çocuğunun da başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli olduğunun tespiti halinde bu çocuk nedeniyle de kadın sigortalı bu Kanun hükmünden yararlandırılacaktır.
Birden Fazla Malûl Çocuk
Kadın sigortalının başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğunun birden fazla olması halinde malûliyet tarihi eski olan rapor esas alınarak fiili hizmet süresinin başlangıcı belirlenmesi, çocuklardan birinin başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli olma durumundan çıkması halinde diğer çocuklarından dolayı kadın sigortalıya ilave hizmet verilmeye devam edilmesi gerekiyor.
Fiili Hizmet Zammı Çakışması
Bakıma muhtaç ağır engelli çocuğundan dolayı prim ödeme gün sayılarının dörtte biri prim ödeme gün sayıları toplamına eklenecek kadın sigortalıların prim ödeme gün sayıları değerlendirilirken,
– 5510 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesi uyarınca hesaplanan fiili hizmet süresi zammı,
– 5510 sayılı Kanunun 49 uncu maddesi uyarınca hesaplanan itibari hizmet süresi,
– Başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli birden fazla çocuğu olanlardan ikinci ve diğer çocukları,
için ilave hizmet süresi verilmiyor.
Velâyeti Kaybetmesi Halinde
Bakıma muhtaç ağır engelli çocuğundan dolayı söz konusu haktan yararlanmakta olan kadın sigortalının boşanması durumunda başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğunun velâyetinin,
– Çalışmaya başladığı tarihten önce başka birisine verilmesi halinde çalışmaya başladığı,
– Çalışmaya başladığı tarihten sonra başka birisine verilmesi halinde velâyetin verildiği,
tarihten itibaren geçen çalışmalarından dolayı ilave hizmet uygulanmıyor.
Şevket TEZEL
Fahrettin Kerim Gökay Cad. No:21/1
Hasanpaşa-Kadıköy/İSTANBUL
Tel: 216-5506009
Faks: 216-5506007
Gsm: 551-1008282
kadikoy@alitezel.com
sevket@tezel.com