KORUYUCU AİLE HİZMETİ NEDİR?
22 Nisan 2011
KORUYUCU AİLE HİZMETİ NEDİR?
Yarın 23.Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramını Kutlayacağız.
Sembolik olarak kurumlardaki Genel Müdürler koltuklarını bir günlüğüne çocuklara bırakacaklar.
SHÇEK Genel Müdürlüğü koltuğuna oturan çocuğumuzda bir gün süresince Genel Müdür olacak.
İsteklerini sıralayacak,belki de en önemli isteği bir sıcak yuva ve aile ortamı olacaktır.
23.Nisan günü SHÇEK yuvalarındaki çocuklarımızı ziyaret ederek hediyeler vereceğiz. Onların gönüllerini kazanamaya çalışacağız.
Asıl onlara verebileceğimiz güzel hediyelerden biri de Koruyucu Aile projesinde yer alarak aile kavramında sıcaklığını yansıtmaktır.
Şimdiden çocuklarımızın dünyada tek olan Mustafa Kemal Atatürk tarafından hediye edilen bayramlarını kutlarım.
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu korunmaya muhtaç durumdaki çocukları toplumla bütünleşme, toplumla paylaşma adına ilk koruyucu aile uygulaması 1949 yılında başlanmıştır. 1952 yılında itibaren bu hizmet genişletilerek uygulanmaya başlanmıştır.
Koruyucu Aile Nedir?
Çeşitli nedenlerle öz ailesi yanında bakılamayan çocukların, kısa veya uzun süreli olarak bakımlarını üstlenen aile ya da kişilerin yanında, devlet denetiminde yetiştirilmeleri olarak tanımlanmakta ve bu hizmeti veren aile ya da kişilere KORUYUCU AİLE denilmektedir.
02.EYLÜL.1990 Tarihinden Sonra Bu Kavram Önem Kazanmıştır:
02 Eylül 1990 tarihli Çocuk Hakları Sözleşmesi ile çocuğun öncelikle ailesi yanında, bu mümkün olmadığı taktirde ise uygun bir aile ortamı içinde yaşamını sürdürmesi ve gelişmesi hakkına özel bir yer verilmiştir. Ülkemizin de imzalamış olduğu bu sözleşme ile Koruyucu Aile Hizmeti daha da önem kazanmaktadır.
Neden Koruyucu Aile Uygulaması Vardır?
Koruyucu aile hizmetinde amaç, çocuk için karmaşık ve sorunlu olan bir dönemde özenli davranılarak çocuğun bu dönemi örselenmeden geçirmesini ve normal hayatını devam ettirmesini sağlamaktır. Koruyucu aile çocuklara, öz ailesi, okulu ve çevresiyle ilişkilerini devam ettirmelerini sağlayarak yardımcı olur. Böylece koruyucu aileler sadece çocuğa yardım etmekle kalmayıp, desteğe gereksinimi olan güç durumdaki aileye de yardım etmiş olmaktadırlar.
Hangi Çocuklar Koruyucu Aile Tarafından Bakılır?
Öz ailesi bulunan, öz ailesince bir süre için bakılamayan, çeşitli nedenlerle evlat edindirilme şansını tümüyle yitirmiş olan, kız ya da erkek, sağlıklı ya da özürlü tek ya da kardeş olup, durumunun koruyucu aile yanına yerleştirilmeye uygun olduğu sosyal çalışmacı tarafından belirlenmiş çocuklardır. Haklarında korunma kararı alınmış çocukların koruyucu aileler yanına yerleştirilmeleri için öz ailelerinden muvafakat alınması zorunluluğu yoktur. Bu çocuklar ailelerinden izin alınmaksızın uygun kuruluşlara ya da koruyucu aileler yanına yerleştirilebilmektedir.
Kaç Çocuk Koruyucu Aile Yanına Yerleştirilebilinir ?
Koruyucu aile yanına en fazla 3 çocuk, aynı anda yerleştirilebilir. Ancak, buna karar verilirken özellikle çocuklarla bire bir ilişki kurulma konusu irdelenir. İl Müdürlükleri ile yanına çocuk yerleştirilen koruyucu aile arasında, Kurumun ve koruyucu ailenin yükümlülüklerini içeren bir sözleşme imzalanır. Sözleşmenin Valilikçe onayından sonra çocuk bir tutanakla aileye teslim edilir.
Koruyucu Ailenin Seçimi :
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olup, Türkiye’de sürekli ikamet eden, en az ilkokul mezunu, 25-50 yaş arasındaki kişiler, evli iseler eşleriyle birlikte, koruyucu aile olmak üzere il müdürlüklerine başvurabilirler. Çocuğun velayet sorumluluğunu taşıyan kişiler, aynı çocuğun koruyucu ailesi olamazlar. Akrabaların ya da belli bir süredir devam eden ana-baba-çocuk ilişkisinin kurulduğu ailelerin koruyucu aile olmak istemesi halinde,yapılacak sosyal inceleme sonucuna göre bunlardan yaş ve eğitim koşulu aranmayabilir. Koruyucu aile adayları ve çocuk arasında, ana-baba-çocuk ilişkisinin kurulması ve birebir ilişki sağlanması esasları çerçevesinde, aday ailenin yaşı değerlendirilir.
Koruyucu aile olmak üzere SHÇEK İl Müdürlüklerine başvuran kişilere koruyucu aile hizmetinin esasları ve işleyişi ile koruyucu aileye yerleştirilecek çocukların özellikleri hakkında bilgi verilerek ilk görüşme yapılır.
İlk görüşme formu doldurulur ve müracaatçının yazılı başvurusu alınarak aşağıdaki belgeler istenir.
a) Bir adet vesikalık fotoğraf,
b) T.C. Kimlik Numarası beyanı,
c) Öğrenim durumunu gösterir belgenin aslı veya idarece onaylı örneği,
ç) Evliler için evlenme cüzdanı örneği,
d) İş ve gelir durumunu gösteren belge,
e) Adli sicil kaydının bulunmadığına ilişkin yazılı beyan,
f) Koruyucu aile olacak kişilerin çocuğun bakımını, psiko-sosyal gelişimini ve eğitimini etkileyecek ya da çocuğa zarar verecek düzeyde fiziksel engeli, ruhsal rahatsızlığı ve bulaşıcı hastalığının olmadığını gösterir rapor istenir.
Sosyal çalışmacı, gerekli görmesi halinde kişinin sağlığına, devam eden hastalığına veya bağımlılığına ilişkin ayrıntılı rapor da isteyebilir.
Kişilerin evli olması halinde her iki eş için de aynı belgeler istenir.
Aile ile birlikte yaşayan kişilerin bulunması halinde, bu kişilerden de adli sicil kaydının bulunmadığına ilişkin yazılı beyan ve ruhsal rahatsızlığı ile bulaşıcı hastalığı bulunmadığına dair rapor istenir.
Başvurusu kabul edilenler hakkında çevre ve ekonomik koşulları, yaşları, kişilik özellikleri, evlilik ve sosyal ilişkileri, çocuk yetiştirme konusunda tutum ve davranışları, diğer aile üyelerinin bu konudaki düşünceleri ve çocuk ile koruyucu aile ilişkileri açısından önem taşıyan benzeri hususlar dikkate alınarak sosyal inceleme yapılır.Yapılan inceleme ve değerlendirmeler sonucunda hazırlanan dosya
” Koruyucu Aile Komisyonuna”iletilir.
Koruyucu Aile Komisyonunun Görevleri:
Koruyucu aile komisyonu; hazırlanan dosyalar üzerinde yapacağı inceleme sonucunda;
a) Koruyucu aile olmak üzere başvuran ailelerin uygun olup olmadığı,
b) Hangi aileye hangi çocuğun yerleştirileceği,
c) Çocuğun koruyucu aileden geri alınıp alınmayacağı,
ç) Ailenin koruyucu aile statüsünün iptal edilip edilmeyeceği,
d) Koruyucu ailenin çocukla birlikte yurt dışına çıkıp çıkamayacağı,
e) Koruyucu aile yanındaki çocukların doğadan yararlanmaları amacıyla, Kuruluş da kalan çocuklarla birlikte kamplara katılmaları sağlanacak olanların belirlenmesi,
f) Hizmet sürecinde tereddütte kalınan durumların değerlendirilmesi konularında oy birliği ile karar alır.
Koruyucu Ailenin Sorumlulukları:
a ) Yanına yerleştirilen çocuğun öncelikle fiziksel ve psiko-sosyal gelişiminin sağlıklı olabilmesi için gerekli koşulları sağlamakla,
b ) Çocuğun yeteneklerinin ve becerilerinin el verdiği ölçüde öncelikle eğitim ve öğretimi ya da meslek sahibi edindirilmesi için gerekli
çabayı göstermekle,
c ) Çocuğun varsa öz ailesi ve akrabaları ile uygun görülen şekil ve zamanda görüşmesini sağlamakla,
d ) Koruyucu aileye ve yerleştirilen çocuklara ilişkin olarak mesleki çalışmaları yürüten sosyal çalışmacılara gerekli koşulları hazırlamakla,
e ) Adres ve ikametgah değişikliklerini, bu değişiklik gerçekleşmeden önce İl Müdürlüğüne bildirmekle,sorumludur.
Koruyucu Ailelere Yapılacak Ödemeler:
Koruyucu aile yanına yerleştirilen çocukların bakım, eğitim ve yetiştirilmelerine ilişkin harcamalara karşılık olmak üzere talepte bulunan koruyucu ailelere, çocuk başına her yıl Bütçe Kanunu ile tespit
edilecek memur maaş katsayısının, en yüksek Devlet memuru gösterge rakamlarıyla çarpımı sonucu bulunacak miktarın, aşağıda gösterilen oran kadarı hiçbir kesinti yapılmaksızın aylık net ödeme, Genel Müdürlükçe gönderilen ödenekten, koruyucu aile ve çocuğun takip edildiği SHÇEK İl Müdürlüğünce yapılır.
YAŞ ORANLAR
0-6 yaş % 45’i
7-12 yaş % 50’si
13-18 yaş % 55’i
19+yaş % 60’ı
Özürlü çocuklar için yapılacak ödemeler Genel Müdürlükçe belirlenen özür ve yaş durumuna göre yukarıda belirtilen rakamlar iki kat olarak uygulanır.
2011 YILININ 1. yarısı İÇİN;
KATSAYI: 0,061954
EK GÖSTERGE: 9500
0,061954 X 9500 = 588,56 YTL
Yaş-Okul
Durumu
% Aylık Bakım Ücreti Gösterge Aylık Harçlık Aylık Toplam
0-6 Yaş
Okul öncesi %45 265,00 – – 265,00
7-12 Yaş
İlköğretim (1-5)% 50 295,00 -600 -38,00- 333,00
13-15 Yaş
İlköğretim(6-8)% 55 324,00 -900 -56,00 -380,00
16-18 Yaş
Lise ve dengi %55 324,00- 1200 -75,00 -399,00
19+
Yükseköğrenim %60 354,00- 2000- 124,00 -478,00
Belirtilen tutarlar her ayın birinci gününde peşin olarak ödenir. Çocuğun koruyucu aile yanına yerleştirildiği ay ile koruyucu aile ilişkisinin sona erdiği ayda kıst uygulama yapılır.
Koruyucu aile yanında bakılan çocuklar için koruyucu ailelere aşağıdaki ödemeler yapılır:
a) Koruyucu aile yanında bakılıp okula giden çocuklara, her yıl bir defaya mahsus olmak üzere Eylül ayında okul masraflarının karşılanması amacıyla, yapılacak ödemeler üç kat olarak uygulanır. Ayrıca, koruyucu aile yanındaki bütün çocuklara, yıllık giyim masraflarının da karşılanması için Şubat ve Ağustos ayları ödemeleri iki kat tutarında yapılır.
b) Koruyucu aile hizmeti kapsamındaki, okula devam eden ya da öğrenimini sürdürememiş çocuklara, Kuruluş bakımındaki çocuklara verilen miktarlar üzerinden harçlık ödenir.
c) Tam gün öğrenim görüp de yemeklerini evde yeme olanağı bulamayan çocuklara, öğrenim süresince harçlıkları iki kat artırılarak ödenir.
ç) Okulu ailenin bulunduğu yerden uzak olanlardan okul servisi ile okullarına gitmek zorunda olan çocukların okul servis ücretleri ile özürlü çocukların servis ücretleri, servis bulunmaması halinde gidiş – gelişlerdeki ulaştırma giderleri karşılığı otobüs bilet ücretleri ödenir.
d) Koruyucu aileyi ve çocuğu izlemekle görevli sosyal çalışmacının rehberliğinde yapılacak başvurular üzerine, bir meslek edinmek üzere kamu ya da özel kuruluşlar tarafından açılan kurslara katılacakların kurs süresince kurs bedelleri, eğitim ve öğretimlerine ilişkin etüt,
kurs, yaz okulu, harç, sınav ve kayıt ücretleri ödenir.
e) Başka illere öğrenim amacı ile gitmesi gereken çocukların ulaştırma giderleri ödenir.
Birinci fıkrada belirtilen tutarlar Genel Müdürlükçe gönderilen ödenekten, talepte bulunan koruyucu ailelere, çocuğun takip edildiği SHÇEK İl Müdürlüğünce ödenir.
SERVİS : 115,00 TL iken 2011 için % 4,22 artışla 120,00 TL olacak.
KURS : 983,00 TL iken 2011 için % 4,22 artışla 1025,00 TL olacak.(Meslek Edinme.)
1..850,00 TL iken 2011 için % 4,22 artışla 1.928,00 TL olacak.(S.B.S için)
2.890,00 TL iken 2011 için % 4,22 artışla 3.012,00 TL olacak.( Ünv.Hazırlık)
Özürlüler için bu miktarlar ( Servis, Kurs ve harçlık hariç ) 2 kat olarak ödenecektir.
GİYİM Yardımı senede iki kez ( Şubat ve Ağustos ) ayında ( 1 kat)
EĞİTİM Yardımı bir kez ( Eylül) ayında ( 2 kat)
Sağlık Harcamaları:
Koruyucu ailede bakılan çocukların sağlık harcamaları 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümleri uygulanır.
Koruyucu Aile İle Diğer Hükümler:
Koruyucu ailenin ikamet ettiği İl’in değişmesi halinde ilgili dosyalar İl Müdürlüğünce yeni yerleştirilen İl’e gönderilir.
Koruyucu ailenin görev veya tatil amacı ile çocuğu beraberinde yurt dışına götürebilmesi istemi; veli veya vasisinin izni,çocuk ve aileyi izlemekle görevli sosyal çalışmacının uygun görüşü ile komisyona sunulur. Komisyonda çocuğun yurt dışına çıkması uygun görüldüğünde İl Müdürünün teklifi Valinin onayı ile gerekli izin verilir.
Koruyucu aile olmak üzere başvuran aileye çocuk yerleştirilmesi, geri alınması, çocuğun ölmesi, koruyucu ailenin ikame ettiği İl’i değiştirmesi hallerinde il müdürlüklerince Genel Müdürlüğe bilgi verilir.
İzleme:
Koruyucu aile ve yanına yerleştirilen çocuk, görevli sosyal çalışmacı tarafından düzenli olarak izlenir. Ortaya çıkan sorunların çözümüne yönelik gerekli mesleki çalışmalar yapılır
Koruyucu Aileden Çocuğun Geri Alınması Esasları:
a)Koruyucu Ailenin Sorumluluklarını yerine getirmemesi
b) Çocukla koruyucu aile arasındaki uyumsuzluğun yapılan mesleki çalışmalara rağmen giderilememesi,
c) Koruyucu ailenin çocuğa istenilen şekilde bakamadığının tespit edilmesi,
d) Çocuğun koruyucu aileye yerleştirilme nedeninin ortadan kalkması,
e) Koruyucu ailenin her hangi bir nedenle koruyucu olmaktan vazgeçmesi,
Hallerinde çocuk ve aileyi izlemekle görevli sosyal çalışmacının hazırlayacağı sosyal inceleme raporu Koruyucu aile Komisyonuna iletilir.
Komisyonun çocuğu geri almaya karar vermesi halinde koruyucu aile sözleşmesi iptal edilerek, çocuk bir tutanakla aileden geri alınır
Koruyucu Aile Statüsünün İptali:
Koruyucu aile statüsünün devam etmesinin sakıncalı olduğu saptanan durumlarda koruyucu aileyi izleyen sosyal çalışmacının hazırlayacağı sosyal inceleme raporu Koruyucu Aile Komisyonuna iletilir. Komisyonca koruyucu aile statüsü iptal edilen aileye bir daha çocuk verilmez.
Koruyucu aileden geri alınan çocuk öncelikle öz ailesi yanına, bunun mümkün veya uygun olmaması durumunda başka bir koruyucu aile yanına yerleştirilir.Uygun koruyucu aile bulunamaması halinde çocuk, yaş durumu dikkate alınarak bir kuruluşta bakım altına alınır.
VEDAT İLKİ
