Malûlen Emeklilik Hakkı Olmayan Malûller – Kısmi Zamanlı Çalışan Üniversite Öğrencisinin Sağlık Yardımı Alma Hakkı – Gemicinin Emeklilik Şartları
23 Eylül 2011
Malûlen Emeklilik Hakkı Olmayan Malûller
Soru: 04.10.1975 doğumluyum. 01.03.1997 tarihinde SSK girişim mevcuttur. Toplam prim ödenmiş gün sayım 3 bin 550 iş günüdür. 8 yasındayken geçirdiğim kaza sonucu sağ gözümde görme duyumu tamamen kaybetmiş durumdayım. Devlet hastanesinden aldığım yüzde 60 sakatlık raporum mevcuttur. Şimdiye kadar ne vergi indirimden faydalanmak için başvurdum ne de diğer kurumlara başvurdum. Özel şirkette sigortalı olarak çalışmaktayım. Malûlen emekli olabilme şansım var mıdır? Kadir UÇAR
Cevap: Malûliyetinize neden olan sağlık sorununuz sigortalılık hayatına başlamadan önceye dayandığı için malûlen emeklilik hakkınız bulunmuyor. Yasa Koyucu hangi çalışma gücü kaybında olurlarsa olsunlar, çalışma yaşamına başlamadan önce malûl durumda olanlara malûlen emeklilik hakkı tanımıyor, buna karşın söz konusu durumdakiler için özürlülükten emeklilik hakkını tanıyor. Özürlülükten emeklilik bakımından da iki yol bulunuıyor. Birincisi sakatlık vergi indirim hakkına sahip olarak, ikincisi de doğrudan SGK’ya sevk başvurusunda bulunarak gerçekleştirilebilir. İşyerinizden alacağınız bir belge ile başvuracağınız Maliye biriminin sevk edeceği hastaneden en az yüzde 40 oranında çalışma gücü kaybınızın bulunduğuna dair rapor alır ve bu raporunuz Ankara’daki Maliye Merkez Sağlık Kurulu’nca da onaylanırsa vergi indirim hakkına sahip olursunuz. Bu rapor sayesinde çalışırken daha az vergi ödeyeceğiniz gibi yaşa tabi olmadan erken emeklilik hakkına da sahip olabilirsiniz. 06.08.1994-05.08.1997 arasındaki sigorta girişinizle;
Alacağınız rapor sonucu yüzde 80 ve üzeri çıkarsa 15 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 600 günle; yüzde 60-79 arasında çıkarsa 16 yıl 4 ay sigortalılık süresi ve 3 bin 760 günle, yüzde 40-59 arasında çıkarsa 17 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 920 günle emekli olabilirsiniz. Bir an evvel rapor alırsanız vergi indirim hakkından faydalanmaya başlarsınız. Başvuracağınız Maliye birimi ildeyseniz Defterdarlık Gelir Müdürlüğüne, bağımsız vergi dairesi bulunan ilçedeyseniz Vergi Dairesi Müdürlüğüne, bağımsız vergi dairesi bulunmayan bir ilçedeyseniz Mal müdürlüğüne başvurmanız gerekiyor.
Doğrudan SGK’ya başvurarak sevk edileceğiniz hastaneden alacağınız rapor en az yüzde 60 çalışma gücü kaybı oranıyla SGK Bölge Sağlık Kurulun’ca da onaylanırsa 15 yıl ve 3 bin 960 gün şartlarıyla da emekli olabilirsiniz.
Kısmi Zamanlı Çalışan Üniversite Öğrencisinin Sağlık Yardımı Alma Hakkı
Soru: 20 yaşında 3.sınıfa giden bir üniversite öğrencisiyim. Babam emekli başçavuş. Babamdan yararlandığım sağlık sigortam var. Bir üniversitelerde kısmi zamanlı olarak ya da üniversite dışı part time bir işte çalışmak istiyorum ve bu iş nedeniyle yatırılacak sigorta sebebiyle babamdan yararlandığım sağlık sigortamın iptal olacağından korkuyorum. Sormak istediklerim;
Sigorta yapılırsa, babamdan yararlandığım Emekli Sandığı sağlık sigortam iptal olur mu?
İşe girersem ve Emekli Sandığı sigortam iptal olursa işten çıktığım takdirde tekrardan Emekli Sandığı sigortamdan yararlanabilir miyim? Alper ŞAHİN
Cevap: 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından (Halen 837 TL) fazla olmayanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır. Bu kapsamdakiler 5510 sayılı Kanuna göre 4/a sigortalısı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümlerinin uygulanması gerekir. Yani kısmi zamanlı çalışmadan kaynaklanan aylık kazancınız 837 TL’den az olması koşuluyla 4/a (SSK) sigortalısı sayılarak kendi üzerinizden sağlık yardımı alma hakkınız babanızdan dolayı sahip olduğunuz sağlık yardımı alma hakkınızın devrede olması nedeniyle yürürlüğe girmeyecek. Yani prime esas kazanç alt sınırının altında bir kazançla üniversitede kısmi zamanlı çalışırken de sonra da – Tabii yükseköğreniminizin devam etmesi şartıyla 25 yaşına kadar – babanızdan dolayı sağlık yardımı almaya devam edebilirsiniz.
Gemicinin Emeklilik Şartları
Soru: 01.08.1967 doğ. 13.03.1992 tarihinde sigortalı olarak çalışmaya başladım. Kasım 1992’de askere gittim. 19 ay askerlik görevimi yapıp, tekrar sigortalı olarak çalışmaya devam ettim. Toplam prim gün sayım 4 bin 350 gündür. 23.05.2002’ye kadar 2 bin 900 günü, bu tarihten sonra da 600 günü olmak üzere 3 bin 500 günü 2A’lı olarak gemi adamlığında geçti. Bu şartlar doğrultusunda ne zaman emekli olabilirim? Mustafa DİŞLİ
Cevap: Gemi adamlığında geçen günlerinizin etkisiyle 1990 yılına çekilen sigortalılık başlangıcınızla SSK’lılıktan emeklilik bakımından 52 yaş ve 5 bin 525 güne tabi bulunuyorsunuz. Gemi adamlığı sürenizin ikinci etkisiyle yaştan indirim yapılacağından 25.02.2017 tarihi itibariyle tabi olduğunuz yaşı doldurmuş olacaksınız. 25 yılı zaten 2015’te doldurmuş olacağınızdan 25.02.2017 tarihinde kadar 5 bin 525 günü tamamlamanız yeterlidir. 01.10.2008’den itibaren itibari hizmet kaldırıldığından fazladan indirim yapılacak başka süreniz olmayacak. 25.02.2017 tarihinde güne ihtiyacınız olursa askerliğinizi de borçlanabilirsiniz.
