İş Güvenliği Uzmanı Çalıştırma Zorunluluğu
4857 Sayılı İş Kanunu gereğince, işyerlerinde iş kazası ve meslek hastalıklarının önlenmesine ve iş sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak işyerlerinde gerekli çalışmaların yapılmasını sağlamaya yönelik olarak, sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde iş güvenliği ile görevli mühendis veya teknik elemanların çalıştırılması zorunluluğu getirilmiş ve işyerlerinin gerekli hazırlıklarını tamamlaması için 20 Ocak 2006 gününe kadar uygulama ertelenmişti.
20.01.2006 gününden itibaren, sanayiden sayılan, devamlı olarak en az elli işçi çalıştıran ve altı aydan fazla sürekli işlerin yapıldığı işyerlerinde üniversitelerin kimya, makine, maden, jeoloji, metalurji, endüstri, elektrik, elektronik, inşaat, fizik, jeofizik, bilgisayar, tekstil, petrol, uçak, gemi, çevre, gıda mühendisliği ve mimarlık bölümleri ile ziraat fakültelerinin tarım makineleri bölümünden mezun iş güvenliği uzmanı çalıştırılması gerekmektedir. Sertifikaya sahip iş güvenliği uzmanlarından;
– A Sınıfı sertifikaya sahip olanlar bütün işyerlerinde,
– B Sınıfı sertifikaya sahip olanlar I’inci, II’nci, III’üncü ve IV’üncü risk gruplarında yer alan işyerlerinde,
– C Sınıfı sertifikaya sahip olanlar I’inci, II’nci ve III’üncü risk gruplarında yer alan işyerlerinde,
görev yapabileceklerdir.
İşyerinde birden fazla iş güvenliği uzmanının görevlendirilmesi halinde, en az bir iş güvenliği uzmanında yukarıda belirtilen şartlar aranır. İş güvenliği uzmanları, yönetmelikte belirtilen görevleri eksiksiz yerine getirmek için:
I’inci Risk Grubu’nda yer alan işyerlerinde; ayda en az l iş günü,
II’nci Risk Grubu’nda yer alan işyerlerinde; ayda en az 2 iş günü,
III’üncü Risk Grubu’nda yer alan işyerlerinde; ayda en az 3 iş günü,
IV’üncü Risk Grubu’nda yer alan işyerlerinde; ayda en az 4 iş günü,
V’inci Risk Grubu’nda yer alan işyerlerinde; ayda en az 5 iş günü,
gitmek zorunda olacaklar.
Bir iş güvenliği uzmanı en fazla on işyeri ile sözleşme yapabilecektir.
Not: İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Risk Grupları Listesi Tebliği 13.04.2004 tarih ve 25432 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Ssk İdari Para Cezalarında Mahkeme Sorunu
506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 140 ıncı maddesi gereğince bazı yükümlülükleri yerine getirmeyen işverene SSK idari para cezası uygulamaktadır. Bu madde gereğince verilen cezalar konusundaki düzenlemeye göre,
“İdari para cezaları ilgiliye tebliğ edilmekle tahakkuk eder ve tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kurumun ilgili ünitesine itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içinde idare mahkemesine başvurabilirler. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz…” demektedir. Bu madde gereğince işverenler idari para cezaları konusunda İdare Mahkemelerine başvuruyorlardı.
Ne var ki, 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 1.6.2005 tarihinden itibaren idari para cezalarına karşı açılan davaların Kabahatler Kanunu kapsamında olup olmadığı yönünde İdare Mahkemeleri ile Hukuk Mahkemeleri arasında görevsizlik kararları verilmeye başlandı.
Kabahatlar Kanunu’nda idari mercilerce verilen idari para cezaları konusunda sulh ceza mahkemelerinin görevli olduğu yazılı olduğundan bahisle bir çok idare mahkemesi, davaların görüm ve çözümünün adli yargı merciine ait bulunduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiştir.
Sonunda olay Uyuşmazlık Mahkemesine kadar gitmiş ve Uyuşmazlık Mahkemesinin, 28.12.2005/26037 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan, Esas 2005/84 ve Karar 2005/105 sayılı ve 21.11.2005 tarihli kararı gereğince SSK’nın verdiği idari para cezalarına karşı bundan böyle SULH CEZA Mahkemelerinde dava açılacaktır. Ayrıca, dava açma süresi de 60 gün değil 15 gündür.