SGK HASTALIK RAPORU SÜRESİ BİTMEDEN İŞÇİNİN İŞ AKDİ FESHEDİLMESİ YASAL MIDIR?
Çalışma hayatında sıklıkla yaşadığımız sorunlarından biri de hastalanan işçilerin sağlık raporları oluşturmaktadır.
Üretim ağırlıklı çalışan işyerleri uzun süreli raporlu olan işçileri bazen kural tanımadan iş sözleşmelerini sonlandırma yoluna gittiklerini görmekteyiz.
Kanunlarımızda kesin hatları ile bu uygulama açıklansa bile işverenler bu açıklamaları dikkate almadan işlem yapıyorlar.
Bu Durumda Fesih İşlemi Nasıl Yapılır?
Hastalanan işçi usulüne uygun olarak sevk almak suretiyle SGK ile anlaşmalı hastanelerden hastalığına göre çalışamaz raporu alırlar.
İşçinin işten çıkarılabilmesi işyerindeki çalışma süresi ve sağlık raporundaki süre ile ilgilidir.
Hastalanan işçinin işten çıkarılmasında ihbar süresi ile rapor arasında ilişki kurulması gerekiyor.
Bunun içinde altı hafta+ihbar süresi formülü devreye girer.
Bu süre dolduktan sonra işveren isterse işçiyi işten çıkarabilir.
Bir işyerinde bir yıl çalışma süresi olan işçinin hastalık nedeniyle işten çıkarılabilmesi için 10 haftalık bir sürenin geçmesi gerekiyor.
10 haftalık sürenin hesabın da 4 haftalık kısmı bir yıllık kıdemi olan işçinin ihbar süresidir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 17. maddesi hükmü gereğince kıdem sürelerine ihbar süreleri belirleniyor.
SÜRELİ FESİH
MADDE 17. – Belirsiz süreli iş sözleşmelerinin feshinden önce durumun diğer tarafa bildirilmesi gerekir.
İş sözleşmeleri;
a) İşi altı aydan az sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak iki hafta sonra,
b) İşi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak dört hafta sonra,
c) İşi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş olan işçi için, bildirimin diğer tarafa yapılmasından başlayarak altı hafta sonra,
d) İşi üç yıldan fazla sürmüş işçi için, bildirim yapılmasından başlayarak sekiz hafta sonra,
Feshedilmiş sayılır.
Bu süreler asgari olup sözleşmeler ile artırılabilir.
Yargıtay’ın bu yönde kararları da bulunuyor. Örnek kararların bir tanesin de “işçinin raporlu ve istirahatlı geçirdiği süre normal ihbar süresini aştığında işverenin ihbarsız fesih hakkı doğar şeklindedir”
Örneğin:
(A)Ltd.Şti çalışanı Hasan Bey, bir yıldır çalıştığı işyerinden rahatsızlığı sonucu 90 günlük sağlık raporu almıştır. İşveren Hasan Beyi ne zaman işten çıkarma hakkı ortaya çıkabilir?
Hasan Beyin ihbar süresi+6 hafta formülüne göre işlem yapar isek;
1 yıllık kıdemine karşılık 4 hafta+6 hafta=10 hafta*7 gün=70 gün sonra iş akdi fesih edilir.
Hasan Bey’in iş akdi 70. günden sonra işten çıkarabilir.Şayet Hasan Bey, 70 Günlük süre dolmadan işten çıkarılırsa işveren ihbar öneli+6 hafta süresine uymadığı için ihbar tazminatı ödemek zorunda kalır. Hastalığından dolayı Hasan Beyin, 70 günü dolduktan sonra veya dolmadan işten çıkarılırsa her durumda kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Hasan Beyin raporluluk süresinin 70 günlük kısmı kıdem tazminatına esas süreye ilave edilecektir.
Bu durumda yukarıda belirtilen 4857/17.Maddesindeki süreler toplu iş sözleşmeleri ile artacağı için burada toplu iş sözleşmesinde belirtilen ihbar öneli süreleri dikkate alınacaktır.
Örneğin:
(P) A.Ş. Toplu İş sözleşmesine tabi olduğu için ihbar süreleri yukarıdaki yazılı şartların iki katı olarak kararlaştırılmıştır.
Bu şirkette çalışan Ayşe Hanım rahatsızlığından dolayı 130 gün raporlu olmuştur.
3 yıllık kıdemi vardır ne zaman iş akdi fesih edilecektir?
Burada ihbar süresi+6 hafta formülü ile;
12 hafta+6 hafta=18 hafta*7=126 gün
Ayşe hanımın iş akdi 126 günün sonunda fesih edilecektir.
KANUNA AYKIRI İŞ SÖZLEŞMESİ FESİH EDİLMESİ SONUCU NEDİR?
İşverenler nadiren de olsa hastalıktan dolayı raporlu çalışanlarının iyileşme sürecini beklemeden işten çıkarabiliyor. Burada uygulama genele bakıldığında işçinin yaptığı görevin önemine göre işten çıkarmalar olabiliyor.Hastalık dolayısıyla raporlu işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi için beklenilmesi gereken süre olan 6 hafta + ihbar süresi dolmadan önce işveren tarafından iş sözleşmesi feshedilirse;
1.)Usulsüz fesih sayılır.
2.)Usulsüz fesih yapıldığı takdirde işveren işçiye ihbar tazminatı ve bir yıldan fazla çalışması var ise kıdem tazminatı öder.
3.)İşçi iş güvencesi kapsamında ise işe iade davası açabilir.
4.)Raporlulukta bekleme süresinde beklenilmeden işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi işçinin bir yıllık çalışmasını doldurmayı engelleyerek kıdem tazminatına hak kazanmayı ortadan kaldırmaya yönelik ise işverenin kötü niyetli olursa kötü niyet tazminatı öder.
DEĞERLENDİRME:
İşçinin hastalık sebebiyle raporlu olması nedeniyle işveren tarafından işçinin iş sözleşmesi feshedilmişse,bu durumda işçinin çalışma süresi de bir yıl ve üzerinde olması halinde işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.
Kıdem tazminatı hesaplanmasında işçinin raporluluk süresinin 6 hafta + ihbar süresi kadar olan kısmı da dikkate alınacaktır. İşçinin kıdemine göre belirlenen 4857/17.Maddesine göre ihbar süresine eklenen ek süre bitmeden işçinin iş sözleşmesini feshederse,işveren işçiye ihbar tazminatı da ödenmesi gerekecektir.
Şayet işverenin kötü niyetli olup olmadığı da araştırılarak, kötü niyetli olduğu saptanması halinde işverenin kötü niyet tazminatı ödemesi de söz konusu olacaktır. İş güvencesi kapsamında çalışan işçi ise 4857/17.Maddesinde belirtilen ihbar süresine uyulmadan feshedilirse, işçi işe iade davası açacaktır.
VEDAT İLKİ