SİGORTA İPTALİ NEDENİ İLE AYLIK KESİLDİYSE NELER YAPALIM ?

6 Mart 2020

Emekli aylığınıza esas alınan günler;

Bir çok sigortalı BAĞ-KUR emeklisi yerine SSK emeklisi olmak isteyince;

Önlerine son 7 yılda en az 1.260 gün çalışmanın SSK’da geçme koşulu çıktı,

Bir diğer grup çalışmak istemeyenlerdi,

Eskiden isteğe bağlı SSK olması ve artık 01.10.2008 sonrası isteğe bağlı sigortanın BAĞ-KUR(4/1-b) olarak kabul edilmesi de geçersiz çalışma ihtimalini artırdı.

Bu istekte olan kişilerde kendilerini sigortalı yaptırdılar. Ancak günleri sonradan iptal edilen kişiler gerçekte gidip bir işyerinde çalışmadılar. Bu kişileri bildiren kişiler ister sigorta primini ödesinler ister ödemesinler bir şekilde denetime girdiler.

Sigortalılar daha çok gerçekte hiç faal olmayan veya faaliyeti bitmiş işyerlerinden bildirildi. Hele birde prim ödenmemiş ise prim borcu olduğunu öğrenen işyeri yetkilileri bildirim kendi bilgileri dahilinde yapılmış olsa dahi şikayet edip tüm hizmetleri sildirmek ve prim borcundan tümden kurtulmayı seçtiler. Yapılandırma dönemleri bunu tetikledi.

İş bazen o kadar ileri gidiyor ki, prim borcu olan işveren gerçek çalışan işçisinin hizmetini iptal ettiriyor. Ama sigortalı o dönemlerim primlerini birilerine verdi, ister primler SGK’ya ödenmiş olsun çalışma yok ise SSK iptallerinden kurtulunamadı.

Çareler;

Bu kişiler için geçmişi kurtarmaya çalışırken farklı seçeneklerde çıkmıyor değil. Örneğin işveren işçisini evde çalıştırmış ama  şirketinden bildirmiş, birden çok şubesi var çalışılan değil çalışılmayan şubeden bildirmiş, kayıt belge istenildiğinde tabiki sunmuyor zira kendisi de iptal istiyor. Prim borcundan kurtulacak. Bu durumda kısaca aynı dönemde gerçekten bir çalışma var ve bildirimde varsa hem bildirim yapan işveren hemde kendisi üzerinden değil bir başka yerden gösteren işveren birlikte davalı yapılıp hizmetin fiili olduğunun ispatı yoluna gidilmeli.

Diyelim ki hiç çalışılmadı geçmiş nasıl kurtulacak yani aylık ilk baştan itibaren nasıl kurtulur. Örneğin 100 gün eksik ve geçersiz sigorta ile bağlanan aylık sigortalının kusuru sayıldı.

SGK birikmiş aylıkları, faizlerini (10 yıla kadar), sağlık giderleri hatta genel sağlık sigortasını isteyecek.  Bir kaç yüzbine ulaşan borcun ödenmesi isteniyor.

Elde olan aylıkta gitti, önce eksik günleri tamamlayıp yeniden tahsis istemek için gerçekten çalışmaya başlayın, varsa borçlanma süreleriniz ile  gününüzü yeniden doldurun ve  tahsis talebinde bulunun aylığının daha az olsa bile yeniden bağlanacaktır.

İş geçmişi kurtarmaya gelince iş her zaman kolay olmuyor. Önce bir dava açıp kazanmanız gerekiyor. Dava kazanılabilirse aylığının baştan itibaren yeniden bağlanıyor ama bu bazen 3-4 yıl alıyor.

Bu davaya esas olacak  işlem ya gerçekten çalıştınız yanlış işyerinden bildirim yapıldı, yada gerçekten çalışmadınız ama eksik gününüz olan örneğin 120 günü tamamlamanız gerekiyor. İşte bu noktada imdada genel hizmet tespit davaları yetişiyor. Yani sizi çalıştırmış ama eksik gün bildirmiş işyerlerine yöneliyorsunuz.  Bu işlemden önce hizmet cetvellerinin okunması, eksiklerin belirlenmesi, yeteri kadar gün için bir, bir kaç işverene dava açılması gerekiyor. Bu davalarda kişisel olarak ben kesilen aylıklar konusuna hiç girmemeyi seçiyorum.

Başka seçeneklerde onları da yeri geldikçe kullanmaya çalışıyorum.

Sigortalıya en kısa süre de yarar sağlayacak yöntemleri bulmaya çalışıyorum.

Kaç kişinin aylığı kesiliyor derseniz onlarca, yüzlerce, binlerce kişinin demek yanlış olmaz.

SGK aylıktan 20 yıl geçse de aylığı kesiyor.

Bir erkek düşünün 40 yıl çalışmış evine ekmek götürmüş, ama işyerleri sigorta yapmamış, eksik yapmış, emekli olmaya günü yetmemiş, artık çalışamaz hale gelmiş veya işvereni sigortalı göstermediği için kendisini sigortalı gösterecek bir yerden geçersiz sigorta yaptırmış siz 40 yıl gerçekten çalışın ama kayıtlı-geçerli gün emekliliğe yetmesin aylık gidiyor işte.

Aslında şu kabul şekli çok sevineceğim bir yöntem olacak. Örneğin 01.01.2020 tarihinden önce geçen hiç bir hizmetin geçersizliği ileri sürülemez diye kanuna geçici bir hüküm eklenmesi bir çok sorunu çözer.

Bu durumda olanların ilk önlem olarak yapması gereken iş şu olmalıdır.

Örneğin 20 gün geçersiz çalışma ile aylık bağlandı, siz bunun pirimini verdiniz  ama günleriniz daha iptal edilmedi, aylığınız daha iptal edilmedi.

Gidin yeniden gerçekten çalışmaya başlayın emekli aylığınızı kestirin yani çalışmanızı 2 değil 1 kodu ile işyerleri bildirsin. Eksik süre kadar çalıştıktan sonra işte çıkın ve yeniden emekli dilekçesi verin.

SGK 7 sene sonra sizin 20 günü iptal etse dahi, sadece ilk emekli sürenizden son on yılda oluşan borcu isteyebilir, yani yeniden emekliliğiniz geçerli olup sonrakileri isteyemez SGK.

SGK siz emekli olduktan sonra emekli olarak geçen,SGK’ya emekli olarak bildirilen (2 kodu) yani hem çalışıp hem emekli aylığı alınan dönemleri normal sigortaya dönüştürüp günleri  emekliliğe esas sigorta günü olarak alsa da sonradan geçerli bir emekli dilekçesi verilmeyen durumlarda aylığı dilekçe tarihinden başlatıyor.

Sorunlarınızı tüm kayıt ve belgeler incelendikten sonra uzmanları ile sorunları baştan önleyecek yöntemler veya en kolay, en az zarar ile çıkılacak yolları bulmaya çalışarak atlatabilirsiniz.

Ama inanın yaşlılıkta zor oluyor. En iyisi kurala uygun sağlam aylık sahibi olmak.