Son Genelge Işığında Ana-Babalara Bağlanacak Yetim Aylıklarında Uygulama Nasıl Olmalı?
11 Mart 2019
Ölen sigortalılardan dolayı varsa eşe dul, çocuklara yetim aylığı adı altında ölüm aylığı bağlanıyor. Bunların yanında koşulların sağlanması halinde ölen sigortalının anne ve/veya babasına da aylık bağlanması mümkün bulunuyor.
Ana babaya çocuklarından dolayı yetim aylığı bağlanmasında bir önceki tahsis genelgesi olan 2011/58 sayılı SGK Genelgesine göre;
“Ana ve babanın her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olup olmadığının tespiti için öncelikle ana ve babanın daimi olarak oturdukları yerin bağlı bulunduğu il veya ilçe idare kurullarınca alınacak muhtaçlık kararına ilişkin belgenin temini yoluna gidilecek, temin edilememesi halinde, tespit işlemi Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurları aracılığı ile yapılacaktır. Ana ve baba arasında evlilik bağının bulunması halinde bu tespit, her ikisinin elde ettiği kazanç ve iratlar toplamının ikiye bölünmesi suretiyle yapılacaktır.”
Deniyordu.
Buna karşın 2018/38 sayılı son Genelgeye göre ise;
“Sigortalıların hak sahibi ana ve babalarının her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olup olmadığının tespiti, il ve ilçe idare kuruları marifetiyle değil, doğrudan SGK’nın denetim ve kontrolle görevli memurları tarafından yapılması” öngörülüyor.
Ölen sigortalıların hak sahibi ana ve babasının ölüm gelir/aylığına hak kazanma koşullarını yerine getirip getirmediğinin tespitinde;
– Hak sahibi ana ve babaların 65 yaşın üstünde olup olmadığının kontrol edilmesi, 65 yaşın altında olanlar için artan hisse yok ise tahsis talebinin reddedilmesi, ana/baba 65 yaşın üstünde ise dosyanın işleme alınarak diğer şartların kontrol edilmesi,
– Diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmış olması halinde,
Taleplerin reddedilmesi biçiminde bir uygulama öngörülüyor.
Buraya kadarki tespitlerin ana ve baba için ayrı ayrı yapılması da özellikle vurgulanıyor.
Ana ve babanın bu kapsamda gelir/aylık almaması durumunda, bir sonraki tespit işlemi olarak her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olduğu hususunun değerlendirilmesi öngörülüyor.
SGK’nın denetim ve kontrol ile yetkilendirilen memurlarınca ana/babanın her türlü kazanç ve iratlarının tespitinde her türlü kazanç ve irat toplamının asgari ücretin net tutarının altında olup olmadığının belirlenmesi işleminde “Kazanç ve iratların tespitinin harcamalar dikkate alınarak yapılmaması” gerekiyor.
Gelir tespitine gelince, bu defa tespitin hanedeki kişi başına düşen kazanca göre yapılması, kazanç ve iratların tespitinde ana ve babanın gerek aynı çocuktan gerekse diğer çocuklarından aldığı gelir veya aylık tutarlarının dâhil edilmesi de öngörülüyor.
Şevket TEZEL
Fahrettin Kerim Gökay Cad. No:21/1
Hasanpaşa-Kadıköy/İSTANBUL
Tel: 216-5506009
Faks: 216-5506007
Gsm: 551-1008282
