ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
12 Eylül ve 12 Mart Mağdurlarına Borçlanma Hakkı Topal Çıkıyor
TBMM’de yasalaşan Torba Kanundaki olumlu maddelerden biri de 12 Eylül 1980 ve 12 Mart 1971 dönemlerinde sıkıyönetim kanununa muhalefet gerekçesiyle tutuklanan veya gözaltına alınanların bu sürelerini hükümlülükle sonuçlanmaması koşuluyla borçlanarak hizmetine saydırma hakkı tanınıyor olması. Haktan yararlanmak için bu durumlarını belgeleyerek RG’de yayımlanma tarihinden itibaren altı ay içinde başvurmak gerekiyor. Şayet bu mağduriyet nedeniyle davayla tazminat alınmamışsa bedelsiz olarak, tazminat alınmışsa günlüğü 8,5 TL üzerinden borçlanılabilecek. Tazminat almayanlar için bedel ödenmeyecek oluşu olumlu bulunuyor. 4/a (SSK) sigortalılığı kapsamında sayılacak bu borçlanma süreleri sigortalılığa ve gün sayısına sayılacak. Ancak sigortalılık başlangıcından önceki sürelerin borçlanılması sigortalılık başlangıcını geriye götürerek yaş koşulunun değiştirmeyecek oluşu da işin olumsuz yanı. Bu kısıtlama hakkı kısmen budayarak topal bırakıyor. Zira sigortalıların çoğu emeklilik için yaşı bekliyor. Memurken tutuklanan veya gözaltına alınanlardan alınacak borçlanma bedeli o tarihteki derecelerine göre belirlenecek. Emekli aylığı bağlatmış olanlar ise günlerini artırıp aylıklarını yükseltmek amacıyla bu haktan yararlanamayacak.
Soru: 01.02.1963 doğ. Sigortalılığa başlangıcım 1979’da olup 2 bin 500 günüm var. 20 ay askerlik yaptım, fakat henüz borçlanmadım. Halen SSK’lı olarak bir işte çalışıyorum. Kalp rahatsızlığım var hangi koşullarda ne zaman emekli olabilirim? Ali TÜRKOĞLU
Cevap: Rahatsızlığınız en az yüzde 40 çalışma gücü kaybına yol açmışsa ve bu durumu Maliye aracılığıyla vergi indirim hakkı kazanmada tespit ettirebilirseniz 3 bin 600 günle yaşa tabi olmadan emekli olabilirsiniz. Aksi durumda 5 bin günü tamamlayarak veya 3 bin 600 günle de 01.02.2023’te emekli olabilirsiniz.
Soru: 01.12.1968 doğ. 01.03.1987-01.10.1988 arasında SSK sigortalısı, 30.11.1992-09.01.1995 tarihleri arasında özel banka çalışanı idim. 12.01.1995 tarihinden beri de devlet memuru olarak görev yapıyorum. Bu bilgiler ışığında ben kaç yaşında ve hangi tarihte emekli olabilirim? Bengü ÖZDEMİR
Cevap: Özel banka ve SSK günleriniz dâhil olmak üzere 23.05.2002 tarihi itibariyle 20 yılı doldurmanıza kalan süreye göre E.S.’dan emeklilik bakımından 47 yaşına tabisiniz. En azından Mayıs 2012’ye kadar memuriyete devam ederseniz 01.12.2015’te E.S.’dan emekli olabilirsiniz.
Soru: 02.12.1968 doğ. 30.12.1989’da başlayan SSK sigortalılığımda 2 bin 200 günüm var. 01.05.2007’den beri de Bağ-Kur sigortalısıyım. Askerlik süremi daha borçlanmadım. SSK’dan veya Bağ-Kur’dan hangi şartlarla emekli olabilirim? Turgut TAYYAR
Cevap: 24.11.1989-23.05.1991 tarihleri arasındaki sigorta başlangıcınıza göre SSK’lılıktan emeklilik bakımından 52 yaş ve 5 bin 525 güne tabisiniz. Son bin 260 günü SSK’lı olarak bilfiil çalışmak koşuluyla 52 yaşını doldurarak SSK’lılıktan emekli olabilirsiniz. Askerliğiniz 1989’dan önce ise bir ayını borçlanarak 51 yaşını dolduracağınız tarihte de emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’luluktan emekli olmanız için 9 bin günü doldurmanız veya 5 bin 400 günü doldurmak kaydıyla 58 yaşını beklemeniz gerekiyor.