Sözcü Gazetesi: Aile Yardımı Ödeneği ile AGİ Uygulamalarında Eş ve Çocuk Kavramlarının Önemli Farkları
21 Ocak 2011
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Aile Yardımı Ödeneği ile AGİ Uygulamalarında Eş ve Çocuk Kavramlarının Önemli Farkları
Asgari geçim indirimi (AGİ) 2009 yılından beri harcamalara değil aile durumuna endekslendi. Torba Kanunun yasalaşması durumunda memurlara ek olarak 399 sayılı KHK’ye tabi sözleşmeli personel için de ödenerek kapsamı genişlediği için gündeme bir kez daha gelecek olan aile yardımı ödeneği de aynı biçimde aile durumuna bağlı olarak ödeniyordu. Her ikisi de aile durumuna bağlı olarak ödeniyor olsa da hak kazanma bakımından bir takım önemli farklılıklar var ve bunların ayırt edilmesi gerekiyor. AGİ alacak çalışanların eşleri için de bu haktan yararlanmaları sadece eşlerin ücretli çalışan olmamasına bağlı bulunuyor. Bu bağlamda Çalışan örneğin emekli aylığı alan eşi için AGİ alabiliyor. Çocuklar için AGİ 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış olmaları şartına bağlı bulunuyor.
Oysa aile yardımı uygulamasında eş için aile yardımından yararlanabilmek için eşin hem çalışan hem de emekli aylığı alan durumunda olmaması gerekiyor. Yine erkek çocuklar için aile yardımından yararlanılabilmesi, çocukların 25 yaşını doldurmamış ve çalışmıyor olmasına bağlı bulunuyor. Kız çocukları ise evli olmamaları ve çalışmıyor olmaları koşuluyla 25 yaşından büyük iseler bile aile yardımı ödeneğine konu olabiliyorlar. Çalışamayacak derecede malûl çocuklar için yaş ve cinsiyet sınırı olmadan aile yardımı ödenmeye devam edilebiliyor. Öğrenimi devam eden çocuklar için sadece yaz dönemindeki çalışmalar aile yardımı ödeneği alınmasına engel olmuyor. Fakat burs alan veya Devletçe okutulan çocuklardan dolayı aile yardımı ödeneği alınamıyor.
Soru: 26.07.1983 doğ. Normal statüde 2000 yılı Temmuz ayında başlayan bin 100 günlük çalışmışlığım var. Bu zamana kadar engelli belgem olmadan çalıştım. Doğuştan yüzde 28 engelli iken zamanla (14.01.2011 tr.li raporla) bu oran yüzde 45’e yükseldi. Geçmişte olan sigorta günüm baz alınarak engelli emeklilik şartlarından faydalanabilir miyim? Ali KAÇAR
Cevap: Maliye aracılığıyla sevk edileceğiniz sağlık kuruluşundan alacağınız rapor en az yüzde 40 olarak onanır ve bu oran Maliye Merkez Sağlık Kurulu’nca da onaylanırsa vergi indirim hakkına sahip olursunuz. Bu hak aynı zamanda sizin geçmişteki günleriniz de dâhil olmak üzere engelli emeklilik hakkından yararlanmanızı sağlar. Engelli emekliliği bakımından sigorta başlangıcınız 18 yaşını doldurduğunuz 26.07.2001 tarihi sayılacak olup 06.08.2000-05.08.2003 tarihleri arasındaki bu başlangıca ve yüzde 40-59 arasındaki çalışma gücü kayıp oranınıza göre de 19 yıl ve 4 bin 240 güne tabi olursunuz. Yani o tarihe kadar 4 bin 240 günü tamamlarsanız 26.07.2020’de engelli statüsünden emekli, olabilirsiniz.
Soru: 20.07.1966 doğ. 18 aylık askerliğime 01.09.1986’da başladım, fakat henüz borçlanmadım. SSK’lılığa girişim 01.05.1989 tarihli olup 167 gün prim yatmışlığı vardır. 15.09.1993 tarihinden bugüne ise Esnaf Bağ-Kur sigortalılığım devam ediyor. Emekli olmak için ne yapmalıyım? Hangi kurumdan emekli olurum? Rafet SAYGAN
Cevap: Askerliğinizi borçlanırsanız 01.06.2002’deki sigortalılık durumunuza göre Bağ-Kur’dan emeklilik bakımından 53 yaşına tabi olursunuz. 29.09.2016’da 25 yılı doldurur ve 20.07.2019’da Bağ-Kur’dan emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur kaydınızı yöntemince kapatır ve kapattıktan sonra en az 3,5 yıl (bin 260 gün) SSK’lı olarak çalışırsanız askerliğinizi de borçlanmak şartıyla 50 yaşını dolduracağınız 20.07.2016’da SSK’lılıktan emekli olabilirsiniz.
