ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Alınacak Sözleşmeli Erlerin Sosyal Hakları
En az ilköğretim veya yurtdışındaki dengi okul mezunu olup askerlik hizmetini erbaş ve er olarak tamamlamış ve terhislerinin üzerinden üç yıldan fazla süre geçmemiş, 26 yaşından gün almamış olanlardan, sonrasında sözleşmeli er ve erbaş yapılmak üzere sözleşmeli er adayı alınacak.
Sözleşmeli er adayları ile sözleşmeli erbaş ve erler; ön sözleşme yapılması ile birlikte 4/c sigortalısı (E.S. iştirakçisi) sayılacak. Prime esas kazançların hesabında; sözleşmeli er adayı, sözleşmeli er ve sözleşmeli onbaşı olarak istihdam edilenler için uzman onbaşıların, sözleşmeli çavuş olarak istihdam edilenler için ise uzman çavuşların prime esas kazanç tutarları esas alınacak.
Sözleşmeli er adaylarına, sözleşmeli erlerin birinci hizmet yılı için öngörülen ücretin üçte ikisi oranında, aynı esas ve usuller çerçevesinde peşin aylık ücret ödenecek.
Sözleşmeli erbaş ve erlere, sözleşme tarihinden geçerli olarak, ilk yıl için 16 yaşından büyükler için asgari ücretin 1,90 katı (Haziran 2011 sonuna kadar 1513,35 TL, komandolara 1634,42 TL) (2011 ikinci yarı yılı için 1590,30 TL, komandolara 1717,52 TL) aylık ücretten başlanılacak. Yedinci yıldan itibaren asgari ücretin 2,2 katına yükselinmiş olunacak. Sınır birliklerinde görevli sözleşmeli erbaş ve erlere bu miktarlar yüzde üç artırımlı uygulanacak. Sözleşmeli erbaş ve erlere ödenecek ücretten, damga vergisi dışında herhangi bir vergi kesilmeyecek.
Sözleşmeli er adayları ile sözleşmeli erbaş ve erlerden uçuş, paraşüt, denizaltı, dalgıç ve kurbağa adam hizmetlerinde görevlendirilenlere, bu hizmetlerde görevlendirilen ve aynı uçuş, dalış ve atlayış hizmet süresinde bulunan astsubaylara ödenen uçuş, dalış ve atlayış tazminatlarının yüzde 25’i tutarında aylık uçuş, dalış ve atlayış tazminatı ödenecek.
Sözleşmesi kendi kusur dışında sona erenlerle, vefat eden sözleşmeli er ve erbaşların hak sahiplerine o yılda cari 16 yaşından büyükler için geçerli asgari ücretin 1 yıllık hizmeti varsa 6,3 katı, 7 yıl ve üzeri hizmeti varsa 62,3 katı tutarında brüt ödeme yapılacak.
Yılda 45 gün izin kullanılabilecek olan sözleşmeli er ve erbaşlar diğer subay, astsubay ve uzmanlar gibi yılda üç ay hesabıyla fiili hizmet zammından yararlanacak.
Soru: 1967 doğ. 1989-1993 arasında bin 65 gün SSK’lı olarak çalıştım. Mayıs 1994 başından beri Bağ-Kur’lu olarak çalışmaktayım ve toplam 16 yıl 10 ay Bağ-Kur primim var. Şu an Torba Yasadan yararlanarak SSK’lılığa geçebilir miyim? Bu benim için daha avantajlı olur mu ve ne zaman emekli olabilirim? Gülşen MUTLU
Cevap: Torba Yasanın bu konudaki avantajı Bağ-Kur kaydınızı kapatmadan SSK’lı olmanıza imkan tanıması. SSK’lılığa geçerek buradan emekli olmak için bundan sonra en az bin 260 gün (3,5 yıl) SSK’lı olarak çalışmanız gerekiyor. Bu sürenin sonunda SSK’lılıktan emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur’dan ise en az 75 gün daha prim ödemeye devam ederek 2014’te emekli olabilirsiniz. SSK’dan emekliliğiniz maaş açısından daha avantajlı olur.
Soru: 17.07.1961 doğ. İlk işe giriş tarihim 13.07.1977 ve SSK gün sayım 7 bin 333’tür. 1985’ten beri SSK sigortalısı iken 1993’te limitet şirket ortağı olduğum ve haberim olmadan muhasebecinin yaptığı bir işlemle 3 ay için çıkış yaptırıldığından 1993’ten itibaren Bağ-Kur’lu sayılmışım ve 2005’te SSK’dan emeklilik talebimin reddinden sonra açtığım davayı kaybettim. Bağ-Kur’a hiç prim ödemedim. Kendi şirketim üzerinden SSK’lı olduğum dönemdeki SSK primlerimin 7 yıllık kadar kısmı ödenmemiş. Bu durumda Torba Yasadan faydalanarak emekli olabilir miyim? A.Nazmi TOK/KOCAELİ
Cevap: Sosyal güvenlik yasaları sürekli değişiyor ve sade vatandaş izleyip yorumlama imkânı bulamadığından sizin gibi mağdur oluyor. Zira eğer Bağ-Kur’a hiç prim ödememişseniz 30.04.2008 tarihi itibariyle beş yıllık prim borcunuzun olması gerekiyor ve bu nedenle de 03.08.2009’dan itibaren Bağ-Kur sürelerinizin silinmiş olması gerekiyor. Beş yıldan fazla borcunuz olduğu için Bağ-Kur süreniz davayı kaybetmenize yol açan niteliğini kaybetmiş bulunuyor. Bu nedenle işvereni olarak siz şirketinizin SSK prim borçlarını Torba Yasadan faydalanarak peşin ödeyin ve SSK’dan emeklilik dilekçenizi hemen verin.