ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Almanya’dan Malûllük Aylığı Bağlatmanız İçin Son Beş Yılda En Az 36 Ay Zorunlu Sigorta Primi Ödemiş Olmalısınız
22.04.1962 doğumluyum ve 1978 yılından 2006 Temmuz ayına kadar Almanya’da çalıştım. Temmuz 2006’da kesin dönüş yaptıktan sonra Ağustos 2006’da 3201 sayılı Kanuna göre yurtdışı borçlanma müracaatımı yaptım. SSK borçlanma bedelini 30 bin dolar olarak hesapladı ve ben Aralık 2006’da borcumu yatırdım. Bana borçlanma sonucu sigortalılık girişimin 1983 ayına tekabül ettiğini söyleyip emeklilik için üç yıl beklemem gerektiğini ve Nisan 2009 ayında emekli olabileceğimi söylediler. Bu doğru mudur?
Gelirim ve sağlık güvencem yok, ayrıca çalışamıyorum. Parkinson hastalığına tutulduğum için günlük hayatıma ilaç alarak devam ediyorum ve %50 kaybım nedeniyle Alman Sosyal Güvenlik Kurumuna malûllük başvurum bulunuyor. Türkiye’ye döndüğümden Almanya Sosyal Güvenlik Kurumu Türkiye’de de beni SSK hastanesinde muayene ettirdi. Hala yazışmalar devam ediyor. Bu konularda bilgi verir misiniz?
Adnan ÖZTÜRK/ANKARA
Sayın Okurum,
Aralık 2006 ayında ödemiş olduğunuz 30 bin $’lık yurtdışı borçlanması bedeli ile ilk sigortalılık tarihiniz Nisan 1983 ayı olmuş. Bu nedenle de 47 yaşa tabi olmuşsunuz. 47 Yaşı dolduracağınız 22.04.2009 tarihinde emekliliğe hak kazanıyorsunuz. Bu süre doğrudur. Buradan sizin ülkemizde hiç sigortalı çalışmanız olmadan yurtdışına gitmiş olduğunuz anlaşılıyor. Şayet 23.11.1980 – 23.05.1982 arasında Türkiye’de bir tek günlük SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı kapsamında geçmiş süreniz olsaydı en geç 22.04.2008 tarihinde emekli olabilirdiniz. 23.11.1980’den önce sigortalı geçmiş gününüz olsaydı hemen şimdi emekli olabilirdiniz. Eğer bir yıllık daha yurtdışı borçlanması yaparsanız yaş koşulu 46’ya iner ve siz de 22.04.2008 tarihinde SSK’dan normal emekli olabilirsiniz.
Almanya’dan malûllük aylığı bağlanması için;
•Meslek malûlü durumunda olduğunuzun veya kazanma gücünüzün yitirildiğinin hekim raporu ile belgelenmesi,
•En az 60 aylık sigortalılık (prim ödeme) süresinin bulunması,
•Malûllük durumunun meydana geldiği tarihten önceki son beş yıl içinde, en az 36 ay mecburi sigorta primi ödenmiş olması gereklidir.
Almanya’dan Alınacak Malûllük Aylıklarında Özel Durum
Alman sosyal güvenlik mevzuatında yapılan ve 01.01.1984 tarihinde yürürlüğe giren bir değişiklikle, mesleki işgöremezlik veya malûllük aylığına hak kazandıran mevcut şartlara, “sigorta olayının ortaya çıktığı tarihten önceki son 60 ay içinde 36 ay sigortaya tabi işlerde çalışmış olmak” koşulu da eklenmiş olduğundan, işten ayrıldığınız tarihten itibaren 2 yıl geçtikten sonra Alman Sigorta Kurumundan aylık tahsisi talebinde bulunmanız durumunda talebiniz, Yasanın öngördüğü anlamda “malûl” sayılsanız dahi; “son 60 ay içinde 36 ay sigortalı çalışmış olmak” koşulunu yerine getirmediğiniz gerekçesiyle reddedilebilir.
Alman sosyal güvenlik mevzuatına göre, işgücü kaybı yanında, Alman İş Piyasasının durumu da dikkate alınarak tahsis edilen malûllük aylıkları, Almanya’dan kesin olarak ayrıldığınız için; iş piyasası durumunun büyük veya küçük oranda dikkate alınmış olmasına göre, ya tümü ile kesilme ya da “meslekte işgöremezlik” aylığına dönüştürülerek 1/3 eksiği ile ödenme tehlikesine açık durumdadır.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Fehmi DOĞRU/İSTANBUL – 08.03.2958 doğumlu, 20 aylık askerlikten sonra 27.10.1989’da ilk defa sigortalı olan 5 bin 500 güne sahip bir sigortalı olarak askerliğinizi borçlanarak SSK’dan 25 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 27.02.2013 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Gökhan KARTAL – 16.08.1959 doğumlu, 01.01.1983’den başlayan 17 yıl 8 aylık Bağ-Kur sigortalılığından sonra Nisan 2006 ayından bu yana bir SSK sigortalı olarak ödediğiniz primlerden sonra SSK’dan emeklilik için Ekim 2009 ayı sonuna kadar SSK’ya prim ödemelisiniz. Askerlik borçlanması yapmanız emekliliğiniz tarihine olumlu bir katkısı olmaz.
Köksal GİDER – 1977 sigortalılık başlangıçlı, 1958 doğumlu 3 bin 150 güne sahip bir erkek sigortalı olarak 20 aylık askerliğinizi borçlanarak 3 bin 600 günü tamamlar ve 59 yaşını dolduracağınız 2017 yılında emekli olabilirsiniz. Oysa prim gün sayınızı 5 bin güne tamamlarsanız 5 bin günü tamamlar tamamlamaz SSK’dan normal emekli olabilirsiniz.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Özürlü Statüsünden 3,5 Yıl Sonra Emekli Olabilirsiniz
01.01.1971 doğumlu %40 özürlü bir kişi olarak ilk kez Haziran 1989 ayında Bağ-Kur sigortalısı oldum. 1999 Ağustos ayında da Bağ-Kur sigortalılığıma son verdim. 10 yıl 2 ay Bağ-Kur’lu sürem var. Şu an hiçbir sosyal güvencem yok. Bu Bağ-Kur’lu sürelerimi nasıl değerlendirebilirim? U.K/DÜZCE
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre yapmanız gereken SSK sigortalısı olarak bir işe girip çalışmaya başlamanız ve işe girdikten sonra özürlü vergi indiriminden yararlanmak için başvuruda bulunmanız gerekiyor. İlde oturuyorsanız Defterdarlığa, ilçedeyseniz Mal Müdürlüğü’ne, bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçedeyseniz Vergi Dairesine işyerinden alacağınız hizmet erbabı (o işyeri çalışanı) olduğunuza ilişkin belgeyle başvurarak sevk edilecek hastaneden alacağınız en az %40 özürlü olduğunuza dair sağlık raporunun onaylanmasıyla vergi indirim hakkı kazanacaksınız. Vergi indirim hakkı kazanmanız da özürlü statüsünden emeklilik hakkını kazanmanız demek olacaktır. SSK sigortalılığınızı en az bin 260 gün sürdürdüğünüzde elinizde en az %40 oranında özürlü olduğunuza ilişkin belge de varsa SSK’dan emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur sigortalısı olarak sigortalılığa devam edecek olursanız en az 15 yılı doldurmalı ve kısmî emeklilik için 58 yaşını dolduracağınız 01.01.2029 tarihini beklemelisiniz. Zira Bağ-Kur’da özürlü statüsünde emeklilik hakkı bulunmuyor.
Kısmî Emeklilikten Yararlanabilirsiniz
04.01.1953 doğumluyum. 03.01.1991 tarihinde başlayan 30 günlük SSK sigortalılığım var. 05.07.1996 tarihinde Bağ-Kur sigortalısı oldum ve halen de devam ediyorum. 1982 yılından itibaren çalıştığım 810 günlük yurtdışı sürelerimle askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? Hüseyin BİRLER/AMASYA
Sayın Okurum,
Bulunduğunuz yaş itibariyle Bağ-Kur’dan normal emeklilik için yaş engeliniz bulunmuyor. 25 yılı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz. Bağ-Kur sigortalılığınızı devam ettirir ve borçlanmalarınızı tamamlarsanız 2017 yılında emekli olabilirsiniz. Ancak Bağ-Kur’dan 15 yılla kısmî emeklilik hakkınız da bulunuyor. Bunun içinse 1982 yılında başlayan yurtdışı çalışma sürelerinizi borçlanmak şartıyla 57 yaşınızı dolduracağınız 04.01.2010 tarihinde emekli olabilirsiniz.