ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Anlaşmalı Fesih İşlemi Sakat Bir Fesih İşlemidir
06.06.2006 tarihinde özel bir şirkette işe başladım. 03.12.2007 tarihinde işten çıkarıldım. Şirketten 2 maaş artı 18 ay kadar çalışma tazminatıma istinaden iki senet aldım. Şefimle anlaşmalı olarak tazminatımı alabilmek için işten çıkarılmamı talep ettim.
Aynı şirketten alacağı olan durumları benimle aynı olan bir kaç arkadaşım daha var. Onların da senetleri var ve hala tahsil edemedik. Senetlerimi tahsil etmem için bana bir yol gösterirseniz sevinirim. Rumuz: FE
Sayın Okurum,
İş Kanununda iş sözleşmesinin fesih yöntemleri belirlidir. Buna göre iş sözleşmesi haklı veya haksız olarak ya işçi tarafından veya işveren tarafından feshedilir. Fesheden taraf İş Kanununda gösterilen haklı nedenle derhal fesih hakkı kullanmamışsa feshin doğurduğu bir takım yükümlülüklere muhatap olur. Haklı nedenle derhal fesih yöntemi dışında akdi fesheden işçi ihbar tazminatı yükümlülüğüne muhatap olurken; aynı durumdaki işveren ihbar ve kıdem tazminatı yükümlülüklerini üstlenmektedir.
İş Kanununda düzenlenen diğer yükümlülükler de buna bağlıdır. Örneğin işsizlik sigortası ödemeleri açısından işçinin akdin feshinde dahlinin bulunup bulunmadığı büyük önem taşımakta, işçinin isteğinin bulunduğu fesih işleminde ödenmemektedir.
Bunlar dışında bir fesih işlemi yani işçi ve işveren ortak anlaşma yoluyla fesih işlemi sistemimizde yoktur. Muhakkak bir tarafın inisiyatifi üstlenmesi gerekmektedir.
Bu nedenle ne gibi argümanlar kullanıldığını bilemediğim fesih işleminiz hakkında net bir şey söylemem mümkün değil. Ancak sizi istifa etmiş sayacak bir anlaşma kıdem tazminatı hakkınızı yok eder. Çünkü kıdem tazminatı alma halleri 1475 sayılı İş Kanununda sayılmış olup, işçinin doğrudan veya dolaylı istifası hali kıdem tazminatı hakkı doğuran bir haller arasında sayılmıyor.
Kesin Dönüş Yapmadan Yurtdışı Borçlanmasıyla Emekli Olamazsınız
1983 yılında iki aylık sigortalı iken önce askere, askerliğimden sonra da askerden sonra 1985 senesinde İsviçre’ye gittim ve hala İsviçre’de işçilik yapmaktayım. Kesin dönmeden emekli olabilir miyim? Önümüzdeki Mart ayında başvurmak istiyorum. 5510 sayılı yeni Kanunun çıkacağı söylendiğine göre mevcut veya yeni durumda borçlanmamı hangi bedeller üzeriden yapabilirim? Şükrü KAYAOĞLU
Sayın Okurum,
1983 yılındaki 2 aylık SSK sigortalılığınızın size yararı çok büyük. Bu sayede çok daha az yurtdışı borçlanması yapacaksınız. Kesin dönüş yapmadan emekli olmazsınız, fakat borçlanma yapabilirsiniz. Şayet ilk sigortalılık tarihiniz 23.11.1983 tarihi ve öncesindeyse 47 yaşını doldurduğunuzda 5 bin 150 günle; 23.11.1983-31.12.1983 tarihleri arasındaysa 48 yaşını doldurduğunuzda 5 bin 225 günle SSK’dan normal emekli olabilirsiniz. Şu an veya Mart 2008 ayında başvurup öderseniz günlüğü 3,5 $ üzerinden aylık 105 $ , 01.06.2008 tarihine ertelenen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlüğe girmesinden sonra 01.06.2008-30.06.2008 tarihleri arasında borçlanma başvurusu yapıp öderseniz aylık en az 194,69 YTL, 01.07.2008 tarihinden sonra başvurup borçlanırsanız aylık en az 204,38 YTL ödersiniz. Borçlanmanızı vakit yitirmeden tamamlamanızı önerir, kesin dönüşten sonra aylık başvurusu yapmanızı öneriyorum.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Ayşe ZENGİN – 1991 yılından bu yana Tarım SSK sigortalılığı primi ödeyen 01.01.1960 doğumlu bir bayan sigortalı olarak 3,5 yılı bulmamak koşuluyla normal çalışan bir SSK sigortalısı olarak prim ödeyerek 3 bin 600 günü tamamlayıp Tarım SSK sigortalılığından emekli olabilirsiniz.
Durdu ULUOĞLU – 01.12.1987 tarihinde ilk defa sigortalılığa başlayan 01.01.1965 doğumlu bir sigortalı olarak sahip olduğunuz 6 bin 79 prim günüyle 01.01.2009 tarihinde normal SSK emeklisi olabilirsiniz.
Hüseyin Arif ATEŞ/HATAY – Belediye başkanı iken Emekli Sandığı’na kesenek ödeyerek Emekli Sandığı’ndan emekli olanlara verilen tazminat hakkını Bağ-Kur’dan emekli olduğunuz için alma hakkınız maalesef yok.
Tunay POLAT – 01.01.1983 tarihinden beri SSK sigortalısı olan 01.01.1966 doğumlu eşiniz 2 bin 500 olan prim gününü 5 bine tamamladığı takdirde SSK’dan normal emekli olabilir.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Şirket Tasfiye Sürecinde SSK’lı Çalışmaya Başlamak Bağ-Kur Sigortalılığını Sona Erdirir
10.09.1958 doğumluyum. 01.08.1980 tarihinde SSK sigortalısı olarak 1983 yılı sonuna kadar 570 gün prim ödemem var. Limitet şirket ortağı olarak 20.02.1992 yılında zorunlu Bağ-Kur sigortalısı oldum. 26.04.2005 tarihinde şirketi tasfiye kararı aldık. 07.06.2005 tarihinde de hizmet akdine dayalı SSK sigortalısı olarak çalışmaya başladım. Şirket 06.11.2006 tarihinde tasfiye oldu. Bağ-Kur’dan terkimi talep ettim. Bağ-Kur terkimi hangi tarihe göre yapar ve SSK’dan ne zaman emekli olabilirim? Nusret İŞCAN
İflâsına karar verilmiş olan tasfiye halindeki özel işletmeler ile şirket ortaklarının, özel işletmenin veya şirketin mahkemece tasfiyesine karar verildiği, iflâsına karar verilmiş olan veya tasfiye halindeki özel işletmeler ile şirket ortaklarından hizmet akdi ile çalışanların çalışmaya başladığı tarihte Bağ-Kur sigortalılıklarının sona ermesi Kanun gereği olup, tasfiye halindeki şirketinizin tasfiye sürecinde hizmet akdine dayalı olarak işe başladığınız tarihten bir gün önce yani 06.06.2005 tarihi itibariyle zorunlu Bağ-Kur sigortalılığınız sona erer.
SSK’dan emekliliğiniz için gereken tek şey 07.06.2005 tarihinden sonra SSK’ya bin 260 gün prim ödemesini sağlamak. Bu sürenin sonunda SSK’ya emeklilik dilekçesi verebilirsiniz.
Yapılandırmayı İhlâl Edenlerin Ödedikleri Tutarlar Borçlarına Mahsup Edilir
2006 yılında çıkan Bağ-Kur yapılandırılması kanunundan faydalandım yalnız şu zamana kadar ödemelerimi bir dönemde üç defadan fazla aksattığımdan dolayı yasayı ihlâl ettim. Şimdi ne olacak? Ersen SÜRER
Sayın Okurum,
Şimdi sizin gibi başvurusu kabul edilip borçları yeniden yapılandırılanların; borç türü bazında taksitlendirilmiş borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir takvim yılında üç defadan fazla veya taksitlendirme süresi içinde tahakkuk edecek aynı mahiyetteki carî ay borçlarıyla ilgili ödeme yükümlülüklerini bir takvim yılında üç defadan fazla yerine getirmemeleri halinde, yeniden yapılandırma hakkını kaybederler ve ödedikleri tutarlar Bağ-Kur’a olan borçlarına mahsup edilir.