Sözcü Gazetesi: Asgari Geçim İndirimi Çalışanın Hakkıdır
12 Eylül 2010
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Asgari Geçim İndirimi Çalışanın Hakkıdır
Soru: 01.01.1966 doğ. 16.07.1991’de SSK sigortalılığına başladım ve halen 4 bin 331 gün primim var. Askerliğimi 1989-1991 yılları arasında 18 ay olarak yaptım. Askerliğimi borçlanırsam ne zaman emekli olabilirim? Halen aynı işyerinde beş yıldır çalışmaktayım. Asgari geçim indirimini alamıyorum. Kendi isteğimle işimden ayrılırsam kıdem tazminatı alabilir miyim? Dursun DÜZGÜN/ORDU
Cevap: İş Kanuna tabi işverenler tarafından hizmet erbabının ücret gelirlerinden kesilen gelir vergisinden mahsup edilen asgari geçim indiriminin, o ayki ücretiyle birlikte ücretliye nakden ödenmesi gerekiyor. İşvereninizce ödenmeyen asgari geçim indirimi de “4857 sayılı İş Kanunu’na göre ücret bir kimseye bir iş karşılığında işveren veya üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve para ile ödenen tutar” olarak tanımlanan ücretin bir unsurunu oluşturduğundan ücretin eksik ödenmesi sorunu oluşmuş bulunuyor. İş sözleşmesi gereği işçinin hizmet borcu karşısında işverenin borcu olan ücretin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde ceza öngörmüştür. İşçinin ücretini ödemeyen veya eksik ödeyen işverene bu durumdaki her işçi ve her ay için idari para cezası uygulanabildiği gibi eksik veya zamanında ödenmeyen ücret nedeniyle size haklı nedenle fesih hakkı tanımaktadır. Fakat 15 yıl sigortalılık ve 3 bin 600 gün şartlarına sahip olduğunu için sizin zaten kıdem tazminatlı olarak kendi iradenizle işten ayrılma hakkınız bulunmaktadır. Fesihten sonra da ödenmeyen asgari geçim indirimlerini dava ile de tahsil edebilirsiniz. Yine ödenmeyen asgari geçim indiriminiz için gelir vergisi yönünden işyerinin bağlı olduğu vergi dairesi müdürlüğüne, İş Kanunu yönünden ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına şikâyette bulunabilirsiniz. Askerlik borçlanmasıyla 1990 yılına çekilen sigortalılık başlangıcınıza göre SSK’dan emeklilik bakımından 52 yaş ve 5 bin 525 güne tabi bulunduğunuzdan askerliğinizi borçlanıp 654 gün daha prim öderseniz 01.01.2018’de emekli olabilirsiniz.
Soru: 27.05.1979 doğ. 1996’dan beri sigortalıyım, yüzde 40 raporum var. 10 yıldır aynı işyerinde çalışıyorum ve 3 bin 519 günüm var. Şu an doğumdan dolayı ücretsiz izindeyim. Çocuklarıma bakacak kimsem olmadığı için ayrılmayı düşünüyorum. Nasıl ve ne zaman emekli olabilirim? Serpil KORKMAZ
Cevap: Yüzde 40 engellilik oranınızla vergi indirim hakkı elde etmediyseniz işvereniniz aracılığıyla Maliye’ye başvurarak öncelikle bunu elde etmeye çalışın. 06.08.1994-05.08.1997 arasındaki sigorta başlangıcınızla yüzde 40 engellilik oranlı vergi indirim hakkıyla emekli olmak için 17 yıl ve 3 bin 920 güne tabisiniz. Doğumdan sonraki ücretsiz izinli sürelerinizden dilediğiniz zaman borçlanma yaparak gün sayısını tamamlayabilirsiniz. 27.05.2014’te de 17 yılı doldurup o tarihte emekli olabilirsiniz.
Soru: 13.11.1968 doğ. 20.08.1986’da başladığım SSK sigortalılığında 2 bin 825 gün çalıştıktan sonra bin 560 gün Bağ-Kur’lu oldum. 01.05.2004’ten bu yana Tarım SSK sigortalısı olduğuma göre ne zaman emekli olabilirim? Askerliğimi borçlanmama gerek var mı? Süleyman ÖZKOÇ
Cevap: 08.09.1999 tarihinde 13 yıl ve daha fazla sigortalı bulunanlar en az 15 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş ve en az 3 bin 600 gün prim ödemiş bulunmaları şartı ile yaş şartına tabi olmaksızın emekli olabilirler. 13 yıllık sigortalılık süreniz 13.11.1999’da dolmuş olacağından 09.09.1986-23.05.1989 tarihleri arasındaki sigorta başlangıcınıza göre Tarım SSK sigortalılığından emeklilik bakımından 44 yaşına tabisiniz. Bu durumda Tarım SSK sigortalılığınızı en az 01.05.2011’e kadar devam ettirirseniz 13.11.2012’de Tarım SSK sigortalılığından emekli olabilirsiniz.