Sözcü Gazetesi-Çalışanın Sözcü’sü: REFORM ÖLÜM AYLIKLARINI DA TIRPANLIYOR
14 Aralık 2007
REFORM ÖLÜM AYLIKLARINI DA TIRPANLIYOR
Eşim 10.05.1989 yılında eceli ile vefat etti. Doğum tarihi : 05.10.1961. İşe ilk giriş tarihi 01.07.1975’tir. Sigortalılık süresince prim ödeme gün sayısı 969’dur. Sigortalılık süresi 3 yıl 313 gündür. Askerlik süresi 20 ay olup askerlik borçlanması yapmamıştır. SSK 18.09.1990 tarihinde 1800 gün prim ödeme gün sayısının bulunmaması sebebini göstererek “Ölen Sigortalıların Hak Sahiplerine Ölüm Toptan Ödeme Kararı” ile eşimin adına ödenmiş primlerden 969 güne gelen karşılığını bana ve iki çocuğuma ödedi. En son değişen mevzuata göre askerlik borçlanmasını yapıp iadesi yapılan primleri de geri Sosyal Sigortalar Kurumuna ödersek dul ve yetim aylığı almaya hak kazanabilir miyiz ? Dürdane ÖZER
Sayın Okurum,
Ölen sigortalı yahut iştirakçiden dolayı kalan dul ve yetimlerine sosyal güvenlik kurumlarından bağlanan aylık demek olan Ölüm Aylığının bağlanma şartları tüm vatandaşlarımızın bilmesinde fayda olan bir konu.
Tasfiye Edilen Süreleri Tekrar Canlandırmak Mümkün
Yürürlükteki yasalara göre tasfiye edilmiş SSK sigortalılık hizmetlerinin, yani tasfiye edilmiş hizmetlerin, varsa kanunla kurulmuş diğer sosyal güvenlik kuruluşlarında geçmiş hizmetler ile birleştirilerek ölüm sigortasından aylık bağlanmasına yetmesi halinde, tasfiye esnasında iade edilen prim toplamının alındığı tarihten yatırılacağı tarihe kadar hesaplanacak yasal faizini bir defada SGK’ya ödeyerek bu hizmetleri canlandırabilirsiniz. Ancak canlandıracağınız bu hizmetler ölüm aylığı bağlanması şartlarını tamamlıyor olmalı. Bunun için Reform öncesi ve sonrası ölüm aylığı bağlanması şartlarının durumu da önem taşıyor.
Halen SSK Sigortalılarına Ölüm Aylığı Hangi Koşullarla Bağlanıyor?
SSK 18 Ekim 2006 tarihine kadar ölen sigortalının hak sahibi dul ve yetimlerine ölüm aylığı bağlanması için ölen sigortalının “toplam olarak 1800 gün veya en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinin her yılı için ortalama olarak 180 gün malûllük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortaları primi ödemiş durumda bulunması” koşulunu arıyordu. 5561 sayılı Kanunla getirilen hak nedeniyle, 18 Ekim 2006 tarihinden beri de ölüm aylığı bağlanması için “5 yıldan beri sigortalı bulunup, sigortalılık süresinde en az 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş durumda olmak” şartını yeterli buluyordu.
Keza Tarım SSK sigortalıları da aynı hak kapsamında “Ölüm tarihinde, toplam 1800 gün veya en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup da sigortalılık süresinin her yılı için ortalama 180 gün prim ödemiş olma” şartıyla ölüm aylığı bağlamaya başlamıştı.
5510 Sayılı Kanunun İptalden Önceki Hali Ölüm Aylığı Bağlanması Konusunda Ne Öngörüyordu?
5510 sayılı Kanun tıpkı SSK sigortalılarına bağlanacak ölüm aylığını düzenleyen 5561 sayılı Kanun gibi ölen sigortalıların hak sahiplerine bağlanacak ölüm aylığı için en az beş yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmayı” şart koşuyordu.
5510 Sayılı Kanunun İptalden Sonraki Taslağı Ölüm Aylığı Bağlanmasında Geriye Gidiş
Yeni Tasarı en az beş yıldan beri sigortalı bulunup, toplam olarak 900 günden çok 1800 günden az malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş sigortalıların ölümü halinde kalanlarına ölüm aylığı bağlatma hakkı sınırlandırıyor. Zira yeni taslağa göre en az beş yıllık sigortalı olup toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olanlara aylık bağlama hakkı tanınmıyor, en az 1800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olma şartı tekrar getiriyor.
Bu Soruyu Bir Yıl Önce Sormuş Olsaydınız Bu Aylığı Bir Yıldır Alıyor Olacaktınız
5510 sayılı Kanunun ölüm aylığı bağlanması hakkını kısıtlayan yeni taslağı henüz yürürlüğe girmediğinden mevcut yasalara göre (eşinizin sigortalılık süresi 3 yıl 313 gün değil 01.07.1975 – 10.05.1989 tarihleri arasında 12 yıl 10 ay 9 gün oluyor) gerekli en az beş yıl SSK sigortalılık süresine ve 969 güne sahipken vefat eden eşinizden dolayı ölüm aylığı bağlanması için şartlarınız şu an yeterli.
Önce Canlandırın, Sonra Bağlatın
Elbette ilk yapmanız gereken SSK’ya müracaat ederek eşinizin hizmetlerini evvelce almış olduğunuz toptan ödeme bedelini yasal faiziyle beraber ödeyerek ihya etmeniz (canlandırmanız) gerekiyor. Askerlik borçlanmasına da ihtiyacınız yok. Bunun için elinizi çabuk tutun ve 2008 yılı içinde çıkartılacağı söylenen 5510 sayılı Kanun yürürlüğe girmeden ölüm aylığını (dul ve varsa yetim aylıklarını) bağlatmaya bakın.