REFORMDAN DOLAYI KAYBA UĞRAMAMAK İÇİN DUL AYLIĞI BAŞVURUNUZU HEMEN YAPIN
Eşim 26.08.1949 tarihinde yedek subaylığa başlamış ve 09.11.1949 tarihinde kıta hizmetine başlamış. 1951 yılında terhis olduktan sonra ise 01.01.1977 tarihinde SSK sigortalısı olarak 536 gün prim ödemiş. Bundan 18 yıl önce de vefat etti. Askerlik süresi ile SSK hizmetini birleştirip ölüm aylığı bağlatabilir miyim? Aylığı SSK’mı Emekli Sandığı mı bağlar? Bu aylığı birikmiş olarak alabilir miyim? Refika YALÇIN/ADANA
Sayın Okurum,
SSK’ya başvurarak eşinizin yaklaşık 2 yıllık yedeksubaylık süresini birleştirmek için girişiminizi yapın. Eşinizin yedeksubaylıkta geçen süresini SSK hizmetiyle birleştirerek ölüm aylığı bağlanmasını sağlayarak bu yolla kendinize dul aylığı bağlatabilirsiniz. Aylığı bağlayacak kurum SSK’dır. Çünkü ölüm halinde son çalışılan kurumdan emekli olunur. Siz SSK’ya başvurunca SSK Emekli Sandığı’ndan günlerinizi talep edecek ve birleştirecektir. Bu aylığı geçmişe dönük olarak birikmiş şekilde alamazsınız. Çünkü bu hak zaten 18 Ekim 2006’dan geçerli olarak tanınmış bir haktır ve yazılı başvurunuz yeni olduğu için başvuru tarihinizden başlayacak süre itibariyle birikmiş aylık alabilirsiniz. 5510 sayılı Yeni Yasa ölüm aylıkları için gerekli prim miktarını tekrar 1800 güne çıkaracağından önümüzdeki Hazirana kadar ölüm aylığını dolayısıyla dul aylığınızı bağlatmaya bakın.
SSK PRİMİ YATIRILMAMIŞ ÇALIŞMA SÜRELERİNİ HİZMET TESPİTİ İLE KAZANABİLİRSİNİZ
Eşim 1961 doğumlu bayan olarak 1978 yılında SSK’lı olarak işe başlamış ve 3 yıl çalışmış, fakat sadece 2 aylık çalışması için prim yatırılmış. Eşim, 01.02.1992 – 30.12.1996 tarihleri arasında kesintisiz olarak beş sene isteğe bağlı sigorta primi ödedikten sonra 01.01.1997 tarihinden bu yana Emekli Sandığı iştirakçisi olarak öğretmenlik yapıyor.
1- Bu durumda ne zaman emekli olabilir?
2- 1978 yılından itibaren ödenmeyen üç senelik SSK primleri için geçmişe dönük hakkını arayabilir mi? İş Mahkemesine başvurup, işverenden ödenmemiş primlerin ödenmesini talep edebilir mi? Primleri ödemeyen işveren de hatasını kabul ediyor ve herhangi bir mahkeme kararı çıkar ise itiraz etmeyeceğini söylüyor. Yardımcı olabilirseniz çok memnun olurum. Gürol ENGİN
Sayın Okurum,
Eşinizin çalışıp da bildirilmemiş sürelerinin geriye dönük kazanılması hizmet tespit davası açılmasıyla mümkün. Ancak bunun zamanaşımı süresinde geçirilmeden açılması gerekiyor. Zamanaşımı süresi çalışılan işyerinden ayrıldıktan sonraki beş yıldır. Ama mesela eşinizin ilk işe giriş tarihi olan 1978 yılında işe giriş tarihi görünmesine karşın yatırılmış prim görünmüyorsa da hizmet tespit davası zamanaşımı işlememiş olur, dava açabilirsiniz.
Bu durumda, sadece 2 aylık süresi dikkate alınsa bile, vermiş olduğunuz diğer hizmet bilgileri sonucunda 23.05.2002 tarihinde 20 yılı doldurmasına kalan süreye göre 20 yıllık hizmetini doldurmak kaydıyla 48 yaşa tabi olduğundan 01.11.2011 tarihinde 20 yılını doldurarak emekli olabilir.
Yok eğer işverenin ilk giriş bildirgesini verip prim yatırmadığını tespit edip mahkeme yoluyla o işyerinde üç yıl daha fazla çalışmış olduğunu ispatlarsanız, eşiniz üç yıl daha kazanmış olacak. Üç yıl daha kazanırsa bu defa 45 yaşa tabi olacak ve yaş engeli kalmayacağından iki yıl daha çalışarak 20 yılı doldurur doldurmaz emekli olabilecek.
Hizmet tespit davasında şahitlerden çok belgelerin büyük önemi olduğundan, eşinizin o dönemde aldığı ücretlere ilişkin belgeleri temin edip sunmanızda büyük yarar bulunuyor.
STAJYERLİK SİGORTASI EMEKLİLİKTE GEÇERLİ DEĞİL
16.12.2008 tarihli SÖZCÜ gazetesindeki sütununuzdan okuduğum Altun YILDIRIM imzalı okurunuzunki gibi benim kızımın da bir durumu var. Şöyle ki; kızım 2000 yılının Eylül ayında okulunun gösterdiği yerde staj yaptı ve sigortalı olarak SSK sicil kartı sahibi oldu. Başlangıç tarihi 11.09.2000’dir. Ben de SSK’dan emekli olduğum için nasılsa başlangıç tarihi önemlidir diye düşündüm. Kızım 07.08.2001 tarihinde bir de normal sigortalı oldu. Şimdi bu tarihten sonra mı başlamış sayılacak? Şimdi sizin yazınızda okuduğum ve anladığım kadarıyla kızımın 11.09.2000 tarihinden 07.08.2001 tarihine kadar olan süreleri boşa mı geçti? Sizin açıklamalarınızı acilen bekliyorum. Nilgün GÜLER
Sayın Okurum,
Sizin de okumuş olduğunuz önceki cevabımda da belirttiğim üzere çıraklık ve stajyerlik döneminde yapılan sigorta çocuklarımızı iş kazası, hastalık ve meslek hastalığına karşı güvenceye almak içindir. Alınan sigorta numarası sonraki yaşamında da geçerlidir, ancak çıraklık ve stajyerlik döneminde ödenen primlerin içinde malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası primleri bulunmadığından emeklilik açısından ne başlangıç olarak ne de prim günü olarak sayılmıyor. Kızınızı bir işyerinde sigortalı gösterirseniz işyeri sahibi ile beraber suç işlemiş olursunuz. Zaten kızınız da 07.08.2001 tarihinde sigortalı olarak işe girip 21 gün çalışarak emeklilik koşullarından gerekli gün sayısını 7100 günden başlatıp her yıl 100’er gün artırmayı öngören 5510 sayılı Yeni Yasanın yürürlüğe girmesinden önce kendisi için gerekli gün sayısını 7000 günle sınırlamış durumda.