ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Emeklilik İçin Gerekli Prim Günü Sayısını Tamamlamadan İşyerinden Kıdem Tazminatı Talep Ederek Ayrılamazsınız
21.03.1959 doğumlu annem bir özel hastanede, hasta bakıcı olarak çalışıyor. Annem küçük yaştan beri çalışmakta olan, biri bekâr olmak üzere dört çocuk sahibi bir bayandır. SSK’lı olarak 01.02.1994 tarihinden bu yana çalışıyor ve halen 4 bin 828 günlük primi var. Şuan vardiyalı çalışıyor ve bünyesi bu tempoyu kaldırmıyor. Emekliliğini ve Kıdem tazminatı almayı bekliyor.
Özel hastanede, hasta bakıcı olarak çalışan annem 3 bin 600 gün üzerinden 56 yaşında emekli olabilir mi? 15 yıllık hizmet süresi ve gününü doldurmuş olacağı 21.03.2009 tarihinde kıdem tazminatını alarak ayrılma hakkı bulunuyor mu? Ramazan KUŞ/DENİZLİ
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz hizmet bilgilerine göre anneniz SSK’dan normal emeklilik için 20 yıllık hizmet süresini tamamlayacağı 01.02.2014 tarihini beklemek zorunda. Sizin de hesaplamış olduğunuz üzere SSK’dan kısmi emekli olmak için de 56 yaşını dolduracağı 21.03.2015 tarihini beklemek zorunda.
SSK sigortalılarının kıdem tazminatını alarak ayrılma hakkı emeklilik için üç koşuldan herhangi birini değil sadece yaş koşulunu bekleyenler içindir. Çünkü yaş koşulu bu koşullar içinde sigortalılar için en son getirilen veya şartları ağırlaştırılan koşuldur. Yasa koyucu bir kolaylaştırıcı unsur olarak sigortalılar için sonradan olumsuzlaştırılan yaş koşulunu en azından işten ayrılmaya engel olmasın diye böyle bir hak tanımıştır.
Bu nedenle normal emeklilik için yaş koşulunu değil de sigortalılık süresini bekleyen anneniz için kıdem tazminatını alarak ayrılma hakkı bulunmuyor.
Kısmi emeklilik hakkını 56 yaşını dolduracağı 21.03.2015 tarihinde elde edecek olan annenizin bu yöntemden yararlanarak da kıdem tazminatını alarak ayrılma hakkı bulunmuyor. Aslında SSK öyle yorumlamasa da Yargı 15 yılla emeklilik hakkına göre yaşın doldurulacağı tarihi bekleyenlere de kıdem tazminatı alma hakkı tanıyor. Ancak bunun için Yargı 15 yılla emeklilik için gereken şartların SSK’dan normal emeklilik için gereken şartların tamamlanmasından evvel oluşup oluşmadığına bakıyor. Annenizin yaştan emekliliği 2015 yılına sarktığı, normal emekliliği ise 2014 yılında gerçekleşebileceği için yaştan emeklilik koşullarına göre kıdem tazminatı alarak işten ayrılma hakkı SSK’ya göre de Yargının baz aldığı kıstasa göre de bulunmuyor.
Ama annenizin işvereninin sağlık nedenleriyle sık sık rahatsızlanması halinde tazminatını ödeyerek annenizi iş akdini feshetmesi her zaman mümkündür.
Sosyal Güvenlik Destek Primleri Emekli Aylığına Katkı Sağlamaz
Ben 1/1 derece/kademeden emekli oldum. Daha sonra bir özel okulda 3 yıl öğretmenlik yaptım. Bu okul benim SSK primlerimi 3 yıl ödedi. Acaba bu ödenen yılları saydırabilir miyim? Derecemi yükseltebilir miyim? Eğer olmazsa bu ödenenlere nasıl hak iddia edebilirim? Güler ÖZGÜLER
Sayın Okurum,
Emeklilikten sonra emekli aylığı kestirmeden çalışma halinde ödenen primler sosyal güvenlik destek primleridir. Bu primlerin kişiye hiçbir geriye dönüşü bulunmamaktadır.
Doğum Tarihiniz Önemli
Sigortalılık başlangıç tarihim 1971. 3600 gün ödenmiş primim var. 1956 doğumluyum. Askerliğimi ödemedim. Ne zaman emekli olabilirim? H.BALKAN
Sayın Okurum,
Şayet doğum tarihiniz 1956 yılının 23 Mayıs gününün öncesindeyse 2014 yılında 58 yaşını dolduracağınız gün; doğum tarihiniz 1956 yılının 23 Mayıs gününün sonrasındaysa 2015 yılında 59 yaşını dolduracağınız gün SSK kısmî emeklisi olabilirsiniz.
01.07.2010 Tarihinde Emekli Olabilirsiniz
17.06.1956 doğumluyum. 01.07.1990 tarihinde sigortalı işe başladım ve bir ay sigortalı çalıştıktan sonra isteğe bağlı sigortalı oldum. Eylül 1990’dan (Eylül dahil) Kasım 2003’e kadar (Kasım dahil) devamlı 4 bin 770 iş günü prim ödedim. Toplam 4 bin 800 iş günü ödemişliğim var. Ne zaman emekli olabilirim? Rumuz: MİNE
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre kadın sigortalı olarak ilk sigortalılık tarihinize göre SSK’dan emekli olabilmek için gerekli olan 47 yaşı doldurmuşsunuz. 20 yıllık sigortalılık sürenizi dolduracağınız 01.07.2010 tarihine kadar 5 bin 450 günü tamamlayıp o tarihte emekli olabilirsiniz.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Bağ-Kur Primleri SSK İsteğe Bağlı Sigortalılığındaki Bin 80 Gün Barajına Katkı Sağlamaz
Eşim 1961 yılı doğumlu olup SSK giriş tarihi 03.10.1985’dir. Bugüne kadar ödenmiş prim günü 890’dır. 15.01.2008 tarihinden itibaren isteğe bağlı olarak Bağ-Kur sigortalılığı başladı.
a) 3 bin 600 güne kadar, yani 10 sene Bağ-Kur’a prim ödedikten sonra SSK’ya geçip emekli olabilir mi?
b) Daha önceki birikmiş günlerinden ötürü Bağ-Kur eşimi 6 basamak atlatarak 7 nci basamaktan başlattı. Bunun anlamı nedir?
c) Bağ-Kur’dan mı yoksa SSK’ya geçip oradan mı emekli olması daha kolay olur?
Direkt olarak ne kadar yıl ödeme yaptığımızda eşim Bağ-Kur’dan emekli olabilir?
d) Bin 80 gün barajına kadar Bağ-Kur’a yatırıp ondan sonra SSK’da isteğe bağlı devam edebilir miyiz? Namık GÖNEN
Sayın Okurum,
- Eşiniz SSK’dan emekli olmak isterse 5 bin 75 günü tamamlamalıdır. Elbette SSK’nın emeklilik koşullarına tabi olmak için de mutlaka en az bin 260 gün SSK’ya prim ödemelidir. Yani eşiniz 890 günlük SSK sigortalılığını müteakiben başladığı isteğe bağlı Bağ-Kur sigortalılığını 2 bin 925 gün (8 yıl 1 ay 15 gün) devam ettirip SSK sigortalılığına başlayarak bin 260 gün de buraya prim yatırdıktan sonra SSK’dan emekli olabilir. Bu süreç de en erken olarak Temmuz 2019 ayını bulur.
- Bağ-Kur’da 24 basamaklı gelir tablosu bulunmaktadır. En düşük basamak 1, en yüksek basamak ise 24’tür. Bağ-Kur sigortalısı olacaklar ilk girişte 1 ile 12 nci basamaktan birini, sigortalılığın başladığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde seçebilirler. 3 ay içerisinde basamak seçimi yapılmazsa 1 inci basamak seçilmiş sayılır. İlk 12 basamakta her bir basamak için bekleme süresi 1 yıl olup, basamak yükseltilmesi isteğe bakılmaksızın Kurum tarafından yapılır. 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara tabi sigortalılar bulunduğu 1-12 basamaklar arasında bir yılını doldurunca bir üst basamağın primini ve basamak yükseltme farkını yatırmalıdır. Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarında hizmeti olup da, Bağ-Kur sigortalısı olacak kimselerin, bu hizmetlerine tekabül eden basamaklara intibakları yapılır. Yani eşinize yapılan basamak yükseltme işleminin anlamı eşinizin SSK sigortalılığının Bağ-Kur sigortalılığında kıdem olarak değerlendirilmesidir.
- Bağ-Kur’dan emekli olması için eşiniz 2 yıl 5 ay 20 günlük SSK süresinin üzerine 12 yıl 6 ay 10 günlük Bağ-Kur süresi ilave edip 15 yılla kısmi Bağ-Kur emeklisi olabilecektir. Bu da 2020 yılı Temmuz ayını bulacaktır. SSK’dan en erken 2019 yılında emekli olabileceğinizden bu durumda karar sizin.
- Bin 80 gün barajı Bağ-Kur ile ilgili bir baraj değil, isteğe bağlı SSK sigortalısı olmak için SSK’ya daha ödenmiş olması gereken bir prim miktarı barajıdır. Bağ-Kur’a ödeyeceğiniz primler bu süreden eksiltmez. 5510 sayılı Kanundan sonra isteğe bağlı SSK sigortalılığına başlayamazsınız. Çünkü yeni Kanun isteğe bağlı sigortalılığı 4/b sigortalılığına yani bugünün Bağ-Kur sigortalılığına hapsediyor.