Sözcü Gazetesi-İşverenler İçin Çalışma Hayatı: Kıdem Tazminatı Taksimetresi 14 Yaşın, Sigortalılık Süresi 18 Yaşın Doldurulduğu Tarihten Başlar

30 Aralık 2007

KIDEM TAZMİNATI TAKSİMETRESİ 14 YAŞIN, SİGORTALILIK SÜRESİ 18 YAŞIN DOLDURULDUĞU TARİHTEN BAŞLAR
Hocam, geçenlerde www.alomaliye.com sitesinden sizin yazmış olduğunuz kitabı aldım, çok yararlandım, kaleminize sağlık. Mesleğim gereği sık sık karşıma çıkan kıdem tazminatı ile ilgili sorularım var. 17 seneden beri yanımızda çalışan 05.01.1974 doğumlu personelimizin işe giriş tarihi 01.01.1990’dır. Kendisinin 1,5 sene de askerlik süresi var.

1- Bu kişinin kıdem tazminatını hesaplarken 17 yıllık hizmetinden askerlik süresi olan 1,5 yılını çıkartarak 15,5 yıl üzerinden mi hesaplayacağız? Başka hariç tutulacak süre var mıdır?

2- Bu personelimiz 16 yaşında SSK sigortalısı olduğundan emekliliği ve kıdem tazminatı hesaplanırken ilk işe giriş tarihi olarak hangi tarih esas alınacak? Emekliliğe etkisi ne olacak? Ömer DÜNDAR – Muhasebeci / İSTANBUL

Sayın Okurum,
Askerlik süresine karşılık kıdem tazminatı verilmesi kamu işyerlerine özgüdür
Muvazzaf askerlikte geçen süreleri sadece kamu kurum ve kuruluşlarından emekli olan işçinin iş akdini yaşlılık, malûllük veya toptan ödeme almak amacıyla feshetme şartıyla kıdem tazminatı hesabına dahil edilerek değerlendirilir. Bu nedenle 17 yıllık hizmetinden aradaki askerlik süresini çıkartmanız normaldir.

Makul süreyi aşan istirahatlılık halleri kıdem tazminatı süresinden hariçtir
Yargıtay’ın çeşitli kararlarında “işçinin hizmet süresine bağlı ihbar bildirim süreleri + 6 hafta” olarak takdir edilen “makul süreyi” aşan istirahatlı sürelerin kıdem tazminatına dahil edilmeyeceği, bunun altındaki sürelerin ise kıdem tazminatı hesabında değerlendirileceği tekrar tekrar belirtiliyor. Bu nedenle eğer varsa bu süreler de kıdem tazminatından hariç tutulacak sürelerin hesabında göz önüne alınmalı.

Kıdem Tazminatı hesabına 13 yaş ve öncesi sürelerdeki çalışmalar dahil edilmez
4857 sayılı Kanuna göre, yaş olarak sadece 13 yaş ve öncesi çalışmalar kapsam dışı kaldığından, işçinin 14 yaş ve sonraki döneme ait tüm çalışmalarına karşılık olarak kıdem tazminatı ödenmesi gerekiyor.

Sigortalılık başlangıcı 18 yaşın doldurulduğu tarihten başlar
İlk sigortalılıkları 08.09.1976 tarihi öncesine dayanan erkek sigortalılarla 01.04.1981 tarihi öncesine dayanan kadın sigortalılar yaşa tabi değiller. SSK’dan emeklilik için üç koşul bulunuyor. Bunlardan birincisi erkekler için 25 yıl, kadınlar için 20 yıl olmak üzere sigortalılık süresini sağlamak, ikinci ve üçüncüsü ise ilk sigortalılık tarihine göre belirlenecek yaş ve gün sayısıdır. İşte erkekler için 08.09.1976, kadınlar için bu 01.04.1981 tarihlerinden sonra ilk defa işe başlayan sigortalılar şayet ilk sigortalıları 18 yaşından önceye rastlıyorsa 18 yaşından önceki sigortalılık süreleri gerekli gün sayısına dahil edilirken, erkekler için 25 kadınlar için 20 yıl olarak uygulanan sigortalılık süresi 18 yaşını dolduktan sonra başlar. Vermiş olduğunuz örnekteki kişi 01.01.1990 tarihinde işe başlayıp, 05.01.1992 tarihinde 18 yaşını doldurduğundan bu kişinin artık 725 günü vardır. Ancak bu kişinin 25 yıllık sigortalılık süresi 05.01.1992 tarihinden başlar. Bunun sonucunda normal emekli olarak 25 yılı dolduracağı 05.01.2017 tarihinden önce emekli olamaz.