Sözcü Gazetesi: Kısmi Çalışanlar, Taksi, Dolmuş Şoförleri ve Sanatçılar İçin Torba Kanun Ne Anlam Taşıyor? – Torba Kanun Kıdem Tazminatını Kaldııyor mu?
9 Mart 2011
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Kısmi Çalışanlar, Taksi, Dolmuş Şoförleri ve Sanatçılar İçin Torba Kanun Ne Anlam Taşıyor?
Kısmi iş sözleşmesiyle çalışanlar bir aydan eksik kalan sürelerin primleri için borçlanma yapabilecekler ve bu süreler 4/a süresi sayılacak. Eksik günleri için yüzde 3 oranında işsizlik sigortası primi ödeyebilecekler ve işsizlik sigortasından faydalanmalarını kolaylaştıracaklar. Son 120 günü sürekli olmak kaydıyla son 3 yılda en az 600 gün prim ödemiş olanlar işsizlik sigortasından faydalanabilmekteler. Kısmi çalışma hali ise son 120 günde kesinti olarak sayılmasa da son üç yıldaki en az primli sürenin sağlanmasında ve daha uzun süre işsizlik ödeneği alınmasında isteğe bağlı işsizlik sigortası ödenmesinin katkısı olacak. Keza taksi veya dolmuş şoförleri ile sanatçılar ayda 10 günden az süreli sözleşmelerle çalışıyorlarsa 30 gün üzerinden (Ama 2011 yılında 30 gün için 18 günlük ilerleyen yıllarda her yıl bir gün artırarak) kendileri primlerini yatırabilecek. Ayda 155 TL tutan bu primlerini takip eden ayın sonuna kadar yatırmak koşuluyla o aya ait işsizlik sigortası primini de ödeyebilecekler. İşsizlik sigortasına tabi olmayı isteyenlerin, bu primlerini işçi+işveren işsizlik sigortası primi ilave edilmiş biçimde 170 TL olarak ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödemeleri şart olup, aksi durumda o aya ait işsizlik sigortası primini bir daha ödeyemeyecekler. 10 günden çok süreli sözleşmeyle çalışan taksi dolmuş şoförlerinin bu primlerini işverenleri yatıracak. Ancak bunlar da bir aydan eksik sürelerini kendileri isteğe bağlı olarak ödeyebilecekler. Anlaşılan şu ki plaka sahipleri ayda 10 günden az süreli sözleşmeler yaparak sigortalılık yükümlülüğünü şoförlerin üzerine bırakmış olacaklar.
Soru: 01.07.1989 tarihinde işe başlayan 04.04.1970 doğumlu annemin SSK’dan 365 gün, 31.12.2003- 25.09.2006 tarihleri arasında 2 yıl 8 ay 24 gün Bağ-Kur hizmeti var. 1992’de beni 1999’da kardeşimi dünyaya getiren annem doğum borçlanması da yaparsa nasıl emekli olabilir? Serdar Nerim KURSES
Cevap: 24.05.1989-23.05.1990 tarihleri arasındaki sigorta başlangıcıyla SSK’lılıktan emeklilik bakımından 46 yaş ve 5 bin 375 güne tabi olan anneniz iki doğumunu borçlanarak bin 440 gün daha elde edebilir. SSK’lılıktan emekli olması için 5 bin 375 günü tamamlamak amacıyla sağlaması gereken kalan 2 bin 586 günün çoğunluğunu 4/a sigortalısı olarak tamamlaması lazım. Anneniz 3 bin 600 günle ise 01.07.04.04.2028 tarihinden (58 yaş) önce emekli olamaz.
Soru: 15.08.1967 doğ. 1982’de çırak olarak 1985’te normal olarak başladığım SSK sigortalılığında 7 bin günüm olduğuna göre ne zaman emekli olabilirim? 01.08.1968 doğumlu eşim 1987’de işe başlayıp 6 bin günü bulunduğuna göre ne zaman emekli olabilir? İki doğumunu borçlanması erken emeklilik sağlar mı? Göktuğ UZUN
Cevap: Normal başlangıcınız 23.05.1985 ve daha önce ise 48 yaşını (15.08.2015), sonraysa 49 yaşını (15.08.2016) doldurarak emekli olabilirsiniz. Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları kolundan prim ödenmeyen çıraklık ve stajyerlik dönemleri emeklilik hesaplarında değerlendirilmiyor. Eşiniz de 23.05.1987 ve daha önce başlamışsa 43 yaşını (01.08.2011), sonra başlamışsa 44 yaşını (01.08.2012) doldurarak emekli olabilir. Gününü fazlasıyla doldurduğu için eşinizin şartlarına göre doğum borçlanması emeklilik tarihini öne çekmez.
Soru: 7,5 yıldır özel bir firmada çalışıyorum. 2011 yazı için evlilik planlarımız vardı. Şimdiden ileri bir tarihe gün alıp çalıştığım yerden evlilik nedeniyle tazminatımı almak istiyordum. Fakat Torba Yasasıyla tazminatların emeklilikten sonra verileceğini duyduğumuzdan elimiz ayağımıza dolaştı. Şu anda acele edip yıldırım nikahı yapmayı düşünüyoruz. Malum geçim sıkıntısı çekmemek için alacağımız parayı değerlendirmek isteriz. Aslında düşüncemiz evlendikten sonraki 1 yıllık çalışma süremizi de değerlendirip öyle ayrılmaktı ki iş buluncaya kadar zaman kazanmak ve ücretli izin gibi hakları doldurmak gibi. Şu anda hiçbir şeye karar veremiyoruz. Bu konuyla ilgili kısa da olsa bizi bilgilendirir misiniz? Hayal KILIÇ/ANKARA
Cevap: Torba Kanunda kıdem tazminatlarına ilişkin bir düzenleme bulunmuyor. Bu konuda henüz ortaya çıkmış bir yasa tasarısı da yok. Bu nedenle işinize devam edin, gündemden de tamamen uzak kalmadan, evlilik düşünceniz için 2011 yazını beklemenizde hiçbir sakınca yok. O tarihte de yeniden değerlendirme yapar, kıdem tazminatı almak amacıyla işten ayrılmak isterseniz bu isteğinizi evlilik tarihi sonrasındaki bir yıllık sürecin içinde gerçekleştirebilirsiniz.
