Sözcü Gazetesi: Kızınıza Ölen Memur Emeklisi Annesinden Dolayı Yetim Aylığı Bağlatmak İçin Acele Edin – Önceden Bağ-Kur Kaydı Olanların 04.10.2000 Öncesi Bağ-Kur Kayıtsız Vergi Kayıtlı Süreleri Sigortalılığa Sayılır
17 Nisan 2008
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Kızınıza Ölen Memur Emeklisi Annesinden Dolayı Yetim Aylığı Bağlatmak İçin Acele Edin
Kısa bir süre önce Emekli Sandığı emeklisi eşimi kaybettim. Ufak bir matbaayı vergi mükellefi olarak işleten 58 yaşında bir SSK emeklisiyim. Eşimin vefatından dolayı SSK emeklisi ve vergi mükellefi olan bana ve bir üniversitede SSK statüsünde araştırma görevlisi olarak çalışan bekâr kızıma yasal olarak aylık bağlanır mı? Mehmet N. YILDIRIM
Sayın Okurum,
Ölen Emekli Sandığı iştirakçisinden dolayı SSK sigortalısı eşine, yani size dul aylığı bağlanır. Bağlanan bu dul aylığı SSK emeklisi olduğunuz gerekçesiyle yahut vergi mükellefi olduğunuz gerekçesiyle kesilmez. Yalnızca tekrar evlenmeniz halinde kesilir.
Eşinin ölümünden dolayı SSK emeklisine 5510 sayılı SSGSS Yasasının 54/2 nci maddesine göre de “Malûllük, vazife malullüğü veya yaşlılık aylığı ile birlikte, ölen eşinden dolayı da aylığa hak kazanan sigortalıya her iki aylığı” bağlanacak. Yani yeni Yasadan sonra da bu durum aynı olacak.
SSK statüsünde çalışan kızınız için de Emekli Sandığı emeklisi annesinden dolayı yetim aylığı bağlanabilir. Çünkü şu an yürürlükteki mevzuata göre sadece ölen Emekli Sandığı emeklisinin yetim kızının yetim aylığına SSK veya Bağ-Kur‘lu çalışması engel olmuyor. Ölen SSK veya Bağ-Kur’lunun SSK’lı, Bağ-Kur’lu veya Emekli Sandığı iştirakçisi yetim kızlarına ise yetim aylığı bağlanamıyor.
Yeni SSGSS Yasası 01.06.2008 tarihinde yürürlüğe girerse kızınız çalıştığı için yetim aylığı bağlanmayacağından kızınıza Emekli Sandığı’ndan bağlanacak yetim aylığı için acele etmenizde yarar var.
Yeni Yasayı Bekleyin
SSK sigortalıları Bulgaristan’da yapılan askerliği borçlanabiliyor ama biz Emekli Sandığı iştirakçileri borçlanamıyor. Yeni Sosyal Güvenlik Kanununda bununla ilgili bir düzenleme var mı? Ayrıca ben yurt dışında Suudi Arabistan’da dört sene çalıştım. Bilgisizlikten orada elçilikten belge almadım ve elimde sadece bir sene için giriş çıkışları olan 1982 yılından bir pasaport var. Yurtdışı borçlanması için bir şey yapılabilir mi? Erol UYSAL
Sayın Okurum,
Emekli Sandığı’ndan emeklilik tarihinize ilişkin bir bilgi vermemişsiniz. Yeni Kanunda bu konuda açıklık bulunmamasına karşın SSK’nın genelgeyle yol verdiği Bulgaristan’daki askerlik süreleri borçlanmasını yeni Yasa yürürlüğe girdikten sonra sizin de uygulayabileceğinizi düşünüyorum. Kurumların ve Kanunun birleşmesinden sonra alt düzenlemeler de birbirine uyumlu hale getirilecek ve SSK’nın tanıdığı esneklik Emekli Sandığı iştirakçilerine de yansıyacaktır diye düşünüyorum. Suudi Arabistan’daki sürelerinizi çalışma belgeniz olmadığından borçlanamıyorsunuz.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Kazım SOLAK – 13.09.1963 doğumlu, 23.08.1990 ilk sigortalılık girişli Bulgaristan göçmeni bir sigortalı olarak Bulgaristan’daki iki yıllık askerliğinizi borçlanabilir ve 5 bin 450 günü doldurmak şartıyla 51 yaşınızı tamamlayacağınız 13.09.2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Ruhi YEŞİL – Almanya’daki 1984-1997 yılları arasındaki 12 yıllık çalışma sürelerinizi 2002 yılı Mayıs ayında borçlandığınız için ilk sigortalılık başlangıcınız 1990 yılına gerileyerek 52 yaş ve 5 bin 525 güne tabi olmuşsunuz. Kesin dönüşten sonra 27.02.2004 tarihinden beri çalışarak edindiğiniz bin 440 günle 12 yıllık yurtdışı borçlanması ile elde ettiğiniz 4 bin 320 gün toplamda (5 bin 760 gün) gerekli gün sayısını karşılıyor. 2015 yılında en az 52 yaşı doldurarak emekli olabilirsiniz. Yurtdışı borçlanmalarında yurtdışındaki ilk çalışma tarihi yurtiçinde ilk sigortalılık tarihi olarak kabul edilmez. Yurtdışı kısmi aylıklarına esas hizmet birleştirmelerinde yurtdışı ilk sigortalılık tarihi yurtiçinde ilk sigortalılık tarihi olarak kabul edilir.
Zeki ARSLAN/MERSİN – 01.09.1963 doğumlu 22.06.1992 tarihinde başladığı SSK sigortalılığında 315 gün SSK primini takiben 05.08.1993 tarihinden bu yana Bağ-Kur sigortalısı olan, 1983-84 yıllarındaki 20 aylık askerlik süresini borçlanan bir sigortalı olarak Bağ-Kur’dan 52 yaşınızı tamamlayacağınız 01.09.2015 tarihinde 25 yıllık süreyi de doldurmak şartıyla emekli olabilirsiniz. SSK’dan emekli olmanız için yöntemince Bağ-Kur kaydınızı kapattıktan sonra SSK sigortalılığına başlayarak en az bin 260 gün prim öderseniz yine 52 yaşını dolduracağınız 01.09.2015 tarihinde emekli olabilirsiniz.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Önceden Bağ-Kur Kaydı Olanların 04.10.2000 Öncesi Bağ-Kur Kayıtsız Vergi Kayıtlı Süreleri Sigortalılığa Sayılır
15.02.1962 doğumluyum 05.05.1988 – 16.08.1988 tarihleri ile 01.01.1989 – 03.12.1993 tarihleri arasında iki dönem Esnaf Bağ-Kur sigortalısı oldum. Bundan dolayı 5 yıl 2 ay 13 gün sigortalılığım var. 1999’dan bu yana yine vergi ve esnaf kayıtlı olarak esnaflığa devam ediyorum, fakat Bağ-Kur’a girişim yapılmadı. Bu vergi kayıtlı günlerim Bağ-Kur’da kabul edilir mi? 05.03.1982 – Eylül 1983 tarihleri arasındaki askerliğimi de borçlanmak istiyorum. Bu durumda ne zaman emekli olurum? Arif GENÇ/KÜTAHYA
Sayın Okurum,
04.10.2000 tarihinden önce de olsa vergi kayıtlı Bağ-Kur kayıtsız 1999 sonrası sürelerinizi Bağ-Kur sigortalılık süresi olarak kazanabilirsiniz. Çünkü öncesinde Bağ-Kur kaydınız bulunuyor. 1999-2008 arası 9 yıllık kayıtsız Bağ-Kur süresi, öncesinde 5 yıl 2 ay 13 günlük kayıtlı Bağ-Kur süresi ile borçlanacağınız askerlik süresi göz önüne alındığında bu sürelerin primini ödemek koşuluyla, sonrasında esnaflığı bırakıp Bağ-Kur’u kapatsanız bile 58 yaşınızı dolduracağınız 15.02.2020 tarihinde Bağ-Kur’dan kısmi emekli olabilirsiniz. Tam aylıkla emekli olmak isterseniz Bağ-Kur sigortalılığına devam ederek 25 tam yılı doldurur doldurmaz emekli olabilirsiniz. Çünkü 25 yılı dolduruncaya kadar yaş engeliniz kalmayacak.
En Kısa Yoldan Emekliliğiniz SSK’dan Olur
03.05.1960 doğumluyum SSK başlangıcım 1978 SSK’da toplam gün sayım 2 bin 440 gün olarak görünüyor. 600 günlük askerlik borçlanmamı yapmadım. Dört yıl (Bin 107 gün) Suudi Arabistan’da çalıştım ve 07.04.2005 tarihinde vergi mükellefi olarak Bağ-Kur’lu oldum. Bağ-Kur kayıtlarına göre 13.02.2008 tarihi itibariyle 2 yıl 10 ay 6 günlük (Bin 36 gün) Bağ-Kur hizmet sürem görülmektedir. Vergi mükellefiyetimi durdurup esnaf sicil odasından ve şoförler cemiyetinden kayıtlarımı sildirip SSK’ya geçmek istiyorum. Emekli olabilmem için ne yapmam gerekiyor? Bahattin KARAMAN
Sayın Okurum,
Bağ-Kur kaydınızı yöntemince kapatıp SSK sigortalısı olur ve en az 3,5 yıl (bin 260 gün) SSK’ya prim öderseniz SSK’dan emekli olabilirsiniz. Çünkü ilk sigortalılık tarihinize göre gerekli olan 44 yaşı ve 25 yıllık sigortalılık sürenizi doldurmuşsunuz. Emekliliğiniz için tek engel 5 bin günün sağlanması. Bunu da askerlik sürenizin 9 ayını SSK’ya borçlanarak sağlayabilirsiniz. SSK’ya borçlanmak için de elbetteki SSK sigortalılığınız başlamış olmalı.