Sözcü Gazetesi: Memura Görünmez Yumruk! – Reformdan Sonra Bağ-Kur’lular 4/b Sigortalısı Olacak
8 Mart 2008
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
MEMURA GÖRÜNMEZ YUMRUK!
Ne demiştik?
04.03.2008 tarihli yazımızda İstihdam Paketinin aslında İnhidam (Yıkım) Paketi olduğundan dem vurmuş, bu kapsamda memurun 2001 yılında kendisine tanınan fakat eksik çıkartılan Bakanlar Kurulu Kararı nedeniyle o tarihten bu yana hiç yararlanamadığı “Görev tazminatı” hakkının imhasının Genel Kurul’da kabul edildiğini yazmış, yasanın Resmi Gazetede yayımlanmadan önce hatadan dönüleceği umudumuzu koruduğumuzu belirtmiştik.
Ne oldu?
Ne çare ki sırf bu hakkı yok eden 5475 sayılı Kanun 07.03.2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlandı. Geçerlilik tarihi de çok ilginçti, ileride hak iddia edilmesin diye 15.01.2002 tarihinden başlıyordu.
5475 sayılı Kanunda “27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 inci maddesinin (C) bendinin (2) numaralı alt bendi yürürlükten kaldırılmış ve aynı bendin (3) numaralı alt bendinde yer alan “(1) ve (2) numaralı alt bentlere” ibaresi “(1) numaralı alt bende” şeklinde değiştirilmiştir” deniliyor.
Yani kamuda müdürden evrak memuruna kadar tüm alt kadrolarda çalışan ve en az beş hizmet yılını dolduranlara; hizmet sınıfı, kıdem yılları ve kariyerlerine göre “10.000 gösterge rakamını geçmemek üzere Bakanlar Kurulunca tespit edilecek gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı sonucunda bulunacak miktarda görev tazminatı ödenmesi” uygulaması 6 yıl lafta kaldıktan sonra tarihe gömülüyor. Memurun yıllardır taşıdığı önemli bir umudu da kendisiyle birlikte götürüyor.
Bundan Sonra Ne Olacak?
5475 sayılı bu Kanunla artık şube müdüründen başlayarak en az beş yıllık kıdeme sahip tüm alt kademedeki memurlarla daire başkanı ve üzerindeki memurlar arasındaki açık fark kemikleşmiş oldu. Görev tazminatının emeklilik sonrasına da yansıyan rolü nedeniyle sadece çalışırken değil emeklilik yaşamında da bu parasal fark, oluşturacağı sosyal farkları ileriki yıllara da yansıtacak. Bu parasal farklar sosyal farklara dönüşerek ileriki yıllarda da etkisini gösterecek. Haksızlık, kemikleşecek.
Hikâye bu ya!
Bu olay şu hikâyeye benziyor. İşlerden elini eteğini çekmeye karar veren baba iki oğlundan ailenin işlerini zaten bilfiil yönetmekte olan büyük olanına nakit paralarını, henüz yaşça küçük olduğundan daha basit işleri görmekte olan küçük olanına da ileri tarihli bir çek veriyor. Saygılı küçük oğul da boynunu büküyor, sesini çıkartmadan alıyor. Zamanla çekin vadesi geldikçe baba ileri vadeli yeni çeklerle tazeliyor ve bu alışveriş mütemadiyen devam ediyor. Ama bir türlü çekin karşılığı bankaya yatmıyor. Hatırlı büyükler bunun bir haksızlık olduğunu belirtiyorlar. Nihayet bir gün baba küçük oğluna diyor ki “Oğlum ben bu çekin karşılığını yatıramayacağım”. İşte 5475 sayılı Kanun da babanın bu sözünün kriptosudur.
Olan oldu, yumruk yenildi
Alttakiler-üsttekiler arası kalın çizginin aslında uçurum olduğu tescillenmiş oldu. Kısacası görece olarak daha iyi durumdaki memura verdiler, daha kötü durumdakine ise az da olsa vermediler. “Birinin yiyip birinin bakmasından” rahatsız olmayanlar, memur sendikalarının ve egemen medyanın genel duyarsızlığından yararlanarak “Üstüne soğuk su iç” deyiverdiler.
Şu an memur, duyarsız ortamın bulanıklığında ne olduğunu tam olarak anlayamadığı bir yumruğun sersemliğini yaşıyor.
Okur Sorularına Kısa Cevaplar
Emrullah UZUN/İSTANBUL – 06.01.1961 doğumu, askerlik borçlanmasıyla 01.05.1983 tarihine gerilemiş ilk sigortalılık tarihi ve askerlik borçlanması dahil 5 bin 50 gün SSK priminizle SSK’dan emeklilik için 3 ay 10 gün (100 gün) daha prim ödeyerek 5 bin 150 günü tamamladığınızda emeklilik dilekçenizi verebilirsiniz.
Kemal GÜNDÜZ/SAMSUN – 01.05.1962 doğumlu olup 936 günlük SSK sigortalılığından sonra 01.07.1987 tarihinden itibaren memuriyete başlayan, askerlik borçlanmasını da yapan bir Emekli Sandığı iştirakçisi olarak 01.05.2009 tarihinde 47 yaşı doldurarak emekli olabilirsiniz.
Mehmet KAYA/İSTANBUL – 23.08.1953 doğumu, 1971-2003 yılları arasındaki 3 bin 470 günlük SSK priminiz üzerine 5 ay da askerlik borçlanmasında bulunursanız, emeklilik için 55 yaşınızı dolduracağınız 23.08.2008 tarihinde başvuruda bulunabilirsiniz.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Reformdan Sonra Bağ-Kur’lular 4/b Sigortalısı Olacak
Doğum tarihim 01.05.1963 ; ilk sigortalılık tarihim (Almanya’da) 14.04.1992’dir. Almanya’daki sigortalılık bitiş tarihi 30.10.2006’dır. 5 bin 236 olarak tespit edilen sigortalı gün sayısını SSK’ya borçlanarak ödedim. 18.01.2007 ile 30.09.2007 tarihleri arasında bir işyeri çalıştırdım ve 8 ay 12 gün Bağ-Kur primi ödedim. 5 bin 600 güne tabi olduğum düşünülürse, ödediğim Bağ-Kur primleri, bu yılın Haziran ayında yürürlüğe girmesi beklenilen yeni Sosyal Güvenlik Yasası da göz önünde tutulursa, emeklilik sürecimi nasıl etkiler? Şu anda eksik günüm ne olmuştur ve ne zaman emekli olabilirim? Osman UZEL
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre SSK’dan emeklilik için 5 bin 600 güne tabisiniz. Bağ-Kur süreleriyle birlikte toplam gününüzün 5 bin 600 gün olması koşuluyla 53 yaşınızı dolduracağınız 01.05.2016 tarihinde emekli olabilirsiniz. Şu an eksik gününüz 112 gündür. Bu eksik günlerinizi SSK’dan da Bağ-Kur’dan da tamamlayabilirsiniz. Bağ-Kur’dan bin 260 gün prim ödemediğiniz sürece SSK’dan 53 yaşında gerçekleşecek emekliliğinize bir zarar gelmez. Hizmet Birleştirme kuralları yeni Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre de devam edecek. Bu nedenle emekli olunacak sigortalılığın saptanmasında primi ödenmiş son yedi yılda geçen hizmetin geçtiği kurum önemli olacak. Sosyal güvenlik kurumları tek çatı adlında birleşse de bugünün SSK sigortalılığı 4/a sigortalılığı olarak, bugünün Bağ-Kur sigortalılığı ise 4/b sigortalılığı olarak sürecek.
Bağ-Kur primleri görece olarak daha düşük de olsa, döviz kurları nedeniyle son yıllarda ödenen yurtdışı borçlanması primlerinin düşük kalması nedeniyle bağlanacak emekli aylığına olumsuz etkisi olmayacak. Çünkü zaten aylığınız tabandan bağlanacaktır.
SSK’dan 5 Bin 75 Günle Emekli Olabilirsiniz
01.03.1965 doğumluyum. İlk sigortalılığım Mart 1982 ayında başlayan SSK sigortalılığımdır ve 130 gün sürdü. 10.05.2000 tarihinde ise Bağ-Kur sigortalılığım başladı ve halen de devam ediyor. Askerliğimi henüz borçlanmadım. SSK’dan mı daha çabuk emekli olurum? Yoksa Bağ-Kur’dan mı daha önce emekli olurum? Yaşar AKÇAY/MUĞLA
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre Bağ-Kur sigortalısı olmanızı zorunlu kılan faaliyetinize son verir de SSK sigortalısı olmaya başlarsanız en az bin 260 gün prim ödeyerek 5 bin 75 günle emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmanız hedefinize ulaşmanızı kolaylaştırır.
