Sözcü Gazetesi: Ölen Çocuklarından Dolayı Evli Ana-Babaya Aylık Engeline Yargıtay “Dur” Dedi
4 Mayıs 2011
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Ölen Çocuklarından Dolayı Evli Ana-Babaya Aylık Engeline Yargıtay “Dur” Dedi
5510 sayılı Yasa kapsamında ana ve babaya ölüm aylığı bağlanabilmesi için;
– Her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması,
– Diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması,
– Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hissenin bulunması (65 yaşın üstünde olması halinde artan hisse şartı aranmaz),
şartları aranmaktadır. SGK’nın 2009/114 sayılı Genelgesi ile bir kısıtlama getirilerek evlilik birliği içindeki ana ve babanın durumları birlikte değerlendirilmekte, örneğin babanın kendi çalışmalarından dolayı yaşlılık aylığı alıyor olması halinde, ölen sigortalı çocuğundan dolayı talepte bulunsa dahi -babanın aylık alıyor olduğu gerekçesiyle- anneye aylık bağlanmamaktadır. İşte bu kör noktayı Yüksek Mahkeme verdiği karar ile aşmış bulunmaktadır. Yargıtay 10 Hukuk Dairesi 2010/6925 Esas ve 2010/9422 Karar nolu içtihadında “5510 Sayılı Kanun’un 34. maddesinde yazılı ölüm aylığı bağlanması için gerekli koşullar anne ve baba yönünden ayrı ayrı değerlendirilmelidir. Babanın yaşlılık aylığı alması anneye ölüm aylığı bağlanmasına engel oluşturmaz. Kurumun 2009/114 sayılı genelgesinde yer alan anne babanın evli olması ve babanın kendi çalışmalarından ötürü yaşlılık aylığı alması halinde anneye ölüm aylığı bağlanamayacağı yönündeki düzenleme hukuki dayanaktan yoksundur” diyerek bu konudaki hukuksuzluğa dur demiş bulunmaktadır. Ana ve baba arasında evlilik bağının bulunmaması halinde zaten anne ve babanın durumları ayrı ayrı değerlendirildiğinden bu konuda sorun yaşanmıyordu.
Soru: 1966 doğumlu eşimin sigortalılığa başlangıç tarihi 01.02.1987’dir. 1992 yılı itibariyle gün sayısı 551’dir. 1991-1993-1995 yılları doğumlu üç çocuk annesi olan eşimin emekliliği hakkında nasıl bir yol izlemeliyiz? SSK’dan Bağ-Kur’a geçiş yapabilir miyiz? Ya da geçmemiz gerekir mi? SSK’da isteğe bağlı ödeme yapabilir miyiz? Ömer ZEYBEK
Cevap: Eşinizin emekliliğine ilişkin olarak yapabileceğiniz ilk şey şimdi veya bilfiil SSK’lı olarak çalışırken başvurmak üzere 1993 ve 1995 yılı doğumlu çocuklarınızın doğumlarına ilişkin olarak 720’şer günlük borçlanma yaptırmaktır. Eşinizin emeklilik alternatifi olarak birkaç yol var. Bunlardan biri doğum borçlanması dışında en fazla 3 yıl 5 ay isteğe bağlı kalanı (En az 379 günü) bilfiil çalışarak olmak üzere 3 bin 600 günü tamamlayıp SSK yaştan emekliliği için 2024 yılını beklemektir. İkincisi doğum borçlanmalarını yaptıktan sonra isteğe bağlı sigortalılığa 5 yıl 3 ay kadar devam ettikten sonra 3 yıl 6 ay da bilfiil SSK’lı olarak çalıştıktan sonra hemen emekli olmaktır. Üçüncüsü ise doğum borçlanması yaptıktan sonra isteğe bağlı olarak 3 bin 409 gün prim ödeyip 56 yaşını bekleyip Bağ-Kur’luluktan emekli olmak veya isteğe bağlı olarak prim ödemeyi 5 bin 209 güne çıkartıp bu sürenin sonunda Bağ-Kur’luluktan hemen emekli olmaktır.
Soru: 1970 doğ. 1987’den itibaren 2 bin 550 günlük SSK primim var. Çocuğum yok, şu anda evliyim ve çalışmıyorum. Kalan sigortamı ödemek için isteğe bağlı sigortaya geçmem sizce uygun mu? En düşük sigorta primi ne kadar? Esra CEYHUL
Cevap: Bin 50 gün (2 yıl 11 ay) isteğe bağlı prim öderseniz 3 bin 600 günle 2028’de emekli olabilirsiniz. Başlangıcınız 23.05.1987 ve daha öncesindeyse 5 bin 150 günle, sonraysa 5 bin 225 günle de emekli olabilirsiniz. Ancak bu hallerde en azından son bin 260 günlerini bilfiil SSK statüsünde çalışarak tamamlamak zorunda bulunuyorsunuz.
