ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
SSGSS Yasası SSK Ölüm Aylıkları Hesabında Borçlanma Yolunu Kapatıyor
1922 doğumlu rahmetli babamın 1977 yılından sigortalılık girişi varmış. 1944 yılında askere giden babamın ne kadar askerlik yaptığını nasıl öğrenebilirim? Eğer askerlik süresi 2,5 yıl ise 900 günü tamamlayabiliyorum. Bu durumda aylık bağlanabilir mi? Okan MAVİ
Sayın Okurum,
Öncelikle babanızın 2.Dünya Savaşı yıllarına rastlayan fiili askerlik süresini netleştirmeniz lazım. Bunun için babanızın nüfusa kayıtlı olduğu yerin askerlik şubesinden net bilgi alabilirsiniz. Zira 1935-1945 yılları arasındaki sürede askerlik süreleri askerlik sınıfı ve doğum yıllarına göre farklı sürelerde uygulanmıştı. O yıllarda 18 ayla 30 ay arasında hizmet sınıflarına göre farklı uygulanan askerlik süresi savaş nedeniyle uzamış olabilir.
Babanız adına askerlik borçlanması yapmanız mümkün. 08.05.2008 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak kısmen yürürlüğe giren yeni SSGSS Yasasına göre “En az bin 800 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş veya 4/a sigortalılığı kapsamında (Bugünün SSK’lıları) sigortalı sayılanlar için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş” sigortalılara ölüm aylığı bağlanması mümkün olabileceği için bu hakkı kısıtlayan yeni Kanun yürürlüğe girmeden girişim yapmanızda yarar var.
Görüldüğü üzere SSGSS Yasası ile SSK ölüm aylıkları bağlanmasında gerekli beş yıllık süre ile 900 günün temininde borçlanmadan yararlanmak 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren mümkün olmayacak. Oysa halen SSK ölüm aylıklarının bağlanmasında gerekli beş yıllık sigortalılık süresi ile 900 günün temininde askerlik, yurtdışı çalışma süreleri gibi sürelerin borçlanmasından yararlanılabiliyor.
Bundan dolayı, (ölüm tarihini belirtmediğiniz) babanızın 1 Ekim’den önce borçlanma dahil olarak, 1 Ekim’den sonra borçlanma hariç olarak beş yıllık sigortalılık süresinin ve gün sayısının tamam olması gerekmekte.
Babanızdan dolayı bağlanacak aylık, varsa evli durumda olmayan annenize, yaşları ne olursa olsun evli olmayan ve çalışmayan kızkardeşleriniz varsa onlara, 18 yaşını, orta öğrenim yapıyor olmanız halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapıyor olmanız halinde 25 yaşını doldurmamışsanız ve Sosyal Sigortaya, Emekli Sandıklarına tabi çalışmalarınızdan dolayı gelir veya aylık almıyorsanız yahut çalışamayacak durumda malûlseniz size de bağlanabilir.
İŞVERENLER İÇİN ÇALIŞMA HAYATI
Beş Yıldan Fazla Bağ-Kur Prim Borçlarından Kurtularak SSK’dan Emeklilikte Önemli Ayrıntı
04.06.1960 doğumluyum. 01.03.1982 tarihinde ilk defa sigortalı oldum. 11.01.1983-27.05.1986 yılları arasında üzerimde görünen bir kamyon nedeniyle zorunlu Bağ-Kur’lu olup, toplam 3 yıl 1 ay 25 günlük süre bitiminde 01.09.1986 tarihinde tekrar SSK’lı oldum. Sonraki yıllarda SSK’lı olarak devam ettim ve 2007 Haziran ayında emeklilik için başvuru yaptım. (Toplam 6 bin 577 gün). 29.11.2002 yılında bir şirket ortaklığım olmuştu. Bu nedenle Bağ-Kur sigortalısı sayılmışım ve bu durum bugüne kadar devam etmiş. 1479 sayılı Kanuna göre sigortalılık belgesinde bu ortaklığım görünüyor. Fakat benim bir ödemem mevcut değil. Bu durumda şirket ortaklığımdan dolayı doğan Bağ-Kur borçlarımı ödeyip SSK’dan emekli olabilir miyim? Görünen ortaklıktan dolayı ne yapmam gerekir? Ortaklığı sonlandırmam ya da devretmem gerekir mi? Rumuz L.B.
Sayın Okurum,
Vermiş olduğunuz bilgilere göre SSK’dan emekliliğiniz için gerekli üç koşul da tamam. Tek eksiğiniz Bağ-Kur’la olan borç bağlantınız. 29.11.2002 tarihinde başlayan şirket ortaklığınız nedeniyle ortaya çıkan Bağ-Kur sigortalılığınızda ödeme de yapmadığınıza göre beş yıldan fazla borcunuz var demektir. Bu durumda 5458 sayılı Kanunun 13 üncü maddesiyle 1479 sayılı Bağ-Kur Kanununa eklenen ek 19 uncu madde ve buna bağlı 2007/47 sayılı Bağ-Kur Genelgesi hükümleri çerçevesinde bu süreleri ödemekten imtina edebilirsiniz.
Bu sürelerden kurtulabilirsiniz ama şirket ortaklığınız ve buna ilişkin borcunuz kesintisiz devam ediyorsa SSK’dan emekliliğinize yine engel olmaması için en azından bir süreliğine şirket ortaklığınızı devretmeniz ya da sonlandırmanız şart.
Emekli Olacağınız Tarih 15.02.2010’dur
15.02.1966 doğumlu bir sigortalı olarak ilk sigortalılığım 03.02.1986 tarihinde SSK kapsamında gerçekleşti ve 3 bin 217 gün prim ödedim. 20.08.1997 tarihinde işveren olarak Bağ-Kur sigortalısı oldum ve halen de devam ediyorum. Ne zaman emekli olabilirim? Sibel BABATAŞ
Sayın Okurum,
01.06.2002 tarihinde 20 yılı doldurmanıza kalan süre 5 yıl 3 ay 13 gün olduğundan 44 yaşa tabisiniz. Bu nedenle şu an için 20 yılı doldurmuş olsanız bile emekli aylığınızın bağlanacağı tarih 15.02.2010’dur.