Sözcü Gazetesi: Taksiciler İçin Sosyal Güvenlik Dönemi Başladı
3 Kasım 2010
ÇALIŞANLARIN SÖZCÜ’SÜ
Taksiciler İçin Sosyal Güvenlik Dönemi Başladı
İstanbul’daki 300 bini aşkın taksici ve şoförleri için önemli tarih. Taksilerini kiraya veren taksi sahipleri ile şoför aracılığıyla çalıştıranlar için bu şoförleri sigortalı olarak bildirip primlerini yatırıp yatırmadıklarına ilişkin denetim dönemi 1 Kasım 2010’dan itibaren başladı. Denetimlerde sigortasız şoförleri çalıştıranlar hakkında para cezası uygulanacak. Zaten bir işyerinde çalışmaya başlayanlar sigortalı olmak zorunda bulunuyorlar ve bu sigortalılığı bildirim yükümlülüğü de çalıştıranlara ait bulunuyor. Sonuçta taksicilik hizmet sektörünün en önemli unsurlarından ve şoförler de bu sektörün çalışanları olarak bir işverene bağlı olarak bir iş yapıyorlar. Taksi sahipleri ve bunların taksilerini kiraya verdikleri şirketler açısından bu durum ek bir parasal yükümlülük oluşturuyor ise de şoförler ve aileleriyle topyekün sosyal güvenlik sistemi bakımından önemli bir kazanım olacak. Taksicilik, minibüsçülük, kamyonculuk gibi ulaştırma hizmetlerine ilişkin faaliyetler esnaf faaliyeti sayılmasına rağmen devreye şoför çalıştırma girince hem sosyal güvenlik hem de iş hukuku açısından işin rengi değişebiliyor. Kaldı ki 5362 sayılı Kanun sonucu 2005’ten beri taksi sahipleri işveren sayılıp, ticari araç şoförleri işçi sınıfında sayılmıştı. Kendisinden başka en fazla iki kişi daha çalıştıran esnafın basit usule tabi işyerinde çalışanlar İş Kanunu kapsamı dışında kalsa bile taksi kiraları düşünüldüğünde taksi sahiplerinin esnaf ölçülerini aşan gelirleri olduğunda tacir sayılmaları, bu durumda da o takside çalışan şoförlerin de İş Kanunu kapsamında sayılması gerekeceği bir vakıadır.
Soru: 49 yaşındaki eşim 1983 yılında 2-3 ay SSK sigortalısı olarak çalışmış. Sonra hiçbir çalışması ve primi olmayan eşimle 1986 ve 1993 yıllarında doğan iki çocuğumuz var. Eşimin emekli olma şansı var mı? Varsa izlememiz gereken yol nedir? Samih KÖKER
Cevap: Eşiniz iki doğum borçlanmasını sorunsuz olarak yapabilir ve bu yolla bin 440 gün kazanabilir. Kalan sürede en fazla bin 230 günü (41 ayı) isteğe bağlı ödenmiş ve diğerleri de bilfiil SSK’lı olarak çalışarak ödenmiş olmak üzere toplamda 3 bin 600 günü tamamlarsa 58 yaşını dolduracağı tarihte emekli olabilir.
Soru: Altı yıldır SSK emeklisi bayan olarak vefat etmiş eşimin emekli maaşının yarısını ben yarısını iki çocuğum alıyor. Eşimden aldığım maaştan vazgeçip rahmetli babamdan SSK yetim maaşını alabilir miyim? Alırsam ne oranda alırım? B.ŞENER
Cevap: SSK emeklisi olarak SSK emeklisi anne yahut babanızdan dolayı yetim aylığı bağlanma şansınız yok. Ancak evlenmediğiniz sürece eşinizden aldığınız dul aylığını ölünceye kadar almaya devam edebilirsiniz.
Soru: 1952 doğumlu, 01.05.1976’da başladığı SSK sigortalılığında 528 gün çalıştıktan sonra 02.08.2001’den beri Bağ-Kur sigortalısı olan babam 20 aylık askerliğini de borçlanırsa ne zaman emekli olabilir? SSK sigortalılığına başlarsa ne zaman emekli olabilir? Adem TÜZÜNLER
Cevap: Babanız Bağ-Kur sigortalılığına 14.06.2013’e kadar devam eder ve askerliğini borçlanırsa o tarihte Bağ-Kur’dan emekli olabilir. Bağ-Kur sigortalılığını kapatır ve bundan sonra en az bin 260 gün (3,5 yıl) SSK’lı olarak bilfiil çalışırsa bu 3,5 yıllık sürenin sonunda askerliğini borçlanmasına gerek olmaksızın SSK’dan emekli olabilir.
