Tekrar Bağlanan Aylıklar Artık Büyüme Hızından Yoksun Hesaplanacak
Sözcü’deki köşenizi ilgi ile takip etmekteyim. Ben 15.01.2007’de SSK’dan emekli oldum. Sağdan soldan duyduğum kadarıyla emekliliği durdurup, tekrar işe başlayıp 1 ay SSK’lı olup, tekrar emekliliğimi istediğimde maaşımda fark olur mu? Böyle bir yasa var mı? Beni bu konuda aydınlatırsanız sevinirim. Günay YILMAZ/İSTANBUL
Sayın Okurum,
SSK yaşlılık aylıkları hakkındaki bahsettiğiniz konu geçtiğimiz günlerde Sn. Ali TEZEL tarafından gündeme getirilmişti.
1-Aylık Kargaşası Nasıl Başladı
1999 Yılı Ağustos ayında yapılan 4447 sayılı Kanunla SSK ve Bağ-kur aylıklarına “deprem sonu kargaşasında” getirilen apar topar değişiklikle emekli aylıklarında bir dengesizliğin temeli atılmıştı. Bu değişiklikle SSK ve Bağ-kur’dan emekli aylığı bağlama formülleri değiştiriliyor, 2000 yılından sonra bağlanacak SSK yaşlılık aylıkları için “TÜFE + Büyüme Hızı” oranında artış öngörülürken, bağlanan yaşlılık aylıklarına sadece TÜFE oranında artış yapılması kararlaştırılıyordu.
2-Kargaşanın Sonucu Ne Oldu?
Bunun sonucunda ilerleyen yıllarda 2000 ve sonrası emekli olan SSK emeklilerinin emekli aylıklarını kestirip kısa veya uzun bir süre çalıştıktan sonra tekrar sigortalı olarak prim ödemek suretiyle uzun veya kısa bir süre çalışmasını müteakiben tekrar SSK’dan yaşlılık aylığı başvurduğunda, aylığı öncekine nazaran daha yüksek bağlanıyordu. Örneğin 2001 yılında SSK’dan yaşlılık aylığı bağlatan bir kişinin aylığına 2007 yılına kadar sadece TÜFE oranında zam yapılırken, bu kişi 2007 yılında aylığını kestirerek bir süre çalışıp tekrar aylık bağlattığında, bağlanan yaşlılık ayığı artışları bakımından daha önce faydalanmadığı 2001-2007 yılları arasındaki “Büyüme hızı” rakamlarından da yararlandığından tekrar bağlanan emekli aylığı %40 ‘lara varan büyük oranlarda artıyordu.
3-Memur Emeklileri Etkilenmedi
Kısacası ortalama kazanç ve gün sayısı bakımından sisteme katkıları eşit olan iki sigortalıdan sonra emekli olan önce emekli olana göre daha fazla aylık alabiliyor, bu fark da iki emeklilik arasındaki süre farkına göre giderek büyüyordu. Oysa o dönemde SSK ve Bağ-Kur gibi Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na değil de Maliye Bakanlığı’na bağlı olan T.C. Emekli Sandığı ise bu nedenle uygulamadan etkilenmiyor, 4447 sayılı Kanunun emekli aylıkları ve artışlarının hesaplanmasında meydana getirdiği dengesizliğe maruz kalmıyordu.
4-Kargaşadan Yararlananlar
Daha doğrusu bu durumun farkına varan veya varmayan emeklilerden onbin kişinin üzerindeki kişiler 2000 yılından sonra bağlatmış oldukları yaşlılık aylıklarını çalışmaya başladıkları gerekçesiyle kestirdikten sonra bir süre çalışıp sonra tekrar aylıklarını bağlattıklarında daha önce yararlanmamış oldukları gelişme hızlarından da faydalanma, aylıklarına bu unsurları da ekletebilme imkanına kavuşuyorlardı. Hatta her nedense (!) her yıl Nisan ayında “büyüme rakamları” açıklandıktan sonra aylıklarını kestirip kısa süre çalıştıktan sonra emekli aylıklarını tekrar bağlatan kişiler bulunmaktaydı.
5-Fark Ne Kadardı?
Bu noktada Sn. Ali TEZEL “Emekli bir vatandaşımızın ikinci kez emekli olarak bir ayda maaşını 828 YTL’den 1060 YTL’ye çıkardığını, 2001’de emekli olan okuyucunun 2007’de tekrar işe girip bir ay çalıştıktan sonra emeklilik dilekçesi verdiğini ve maaşının 232 YTL arttığını” Akşam Gazetesindeki köşesinde belirtmişti. Olay tamamen doğru ve eskilerin ifadesiyle “malumu ilam”dı. Bir dengesizliğin çarpıcı bir örnekle duyurulmasıydı Sn.Ali TEZEL’in yaptığı..
6-Kargaşa Karga Tulumba Düzeltildi!
Bu, bilinenin kamuoyuyla paylaşılması durumu, yıllardır gerçekleştirilen uygulamanın bizzat sahiplerini harekete geçirdi ve apar topar 5698 sayılı Kanun çıkartılarak yürürlüğe konuldu. Daha önce bu durumdan yararlanarak aylığını artıranların haklarına dokunulmaksızın bundan sonra bu uygulama kaldırılmış oldu.
İşte bundan dolayı, emekli aylığınızı çalışmaya başlamanız nedeniyle kestirdikten sonra, çalışmanız bittiğinde tekrar SSK’ya aylık bağlatmak için başvurduğunuzda artık TÜFE yanında “büyüme hızından” da faydalanarak aylığınızı artıramazsınız.
7-Kral Çıplak Diyene Ceza
Oransal olarak az kişinin yararlandığı bu yasal haktan genelin de yararlanmasına yol açacak şekilde bunu duyurulmasından sonra SSK 5698 sayılı Kanunla değişiklik yaparak 23.10.2007 tarihinden itibaren bu yasayı değiştirerek genelin yararlanmasını önledi. Böylece hem kendine göre eksiklik veya yanlışlık görerek düzeltme yaptı hem de garip bir şekilde bu eksiklik veya yanlışlık olduğunu kabul ettiği hususun düzeltilmesine sebep olan kişiyi yani Sn. Ali TEZEL’i cezalandırmayı tercih etti. SSK “Kral Çıplak” diyeni cezalandırırken Kralı giydirmeyi de ihmal etmedi.
BU SORUYU DAHA ÖNCE SORMALIYDINIZ
20.10.1962 doğumluyum. Askerlik öncesi SSK’lı 318 günlük çalışmışlığım var. SSK giriş tarihim 15.11.1980. 1982-1984 yılları arasında askerlik yaptım. 02. 01.1986 tarihinde de Bağ-kur girişimim oldu. Bilfiil 18 yıl 10 ay 28 gün Bağ-Kur hizmetim var. Bağ-Kur’u terk ederek 2004 yılı 12. ayı itibarı ile SSK’ya dönüş yaptım. Şuanda SSK’ya prim ödemekteyim. Bağ-Kur hizmetimi SSK’ya aktardım. Hangi tarihte emekli olacağım? Süleyman ARPA / SAMSUN
Sayın Okurum,
15.11.1980 Sigortalılık başlangıcınızla SSK’dan emeklilik için 5000 gün ve 45 yaşa tabisiniz. 25 yıl sigortalılık koşulunu doldurmuşsunuz. SSK ve Bağ-kur’dan toplam 8176 güne sahip olup 45 yaşı da 20.10.2007 tarihinde doldurmuşsunuz. Şayet Bağ-kur sigortalılığınızı 7 ay daha önce kapatıp SSK’ya prim ödemeye 7 ay daha evvel başlamış olsaydınız şimdi SSK’dan emekli hakkına sahip durumda olduğunuzu söyleyebilirdim. Şu anda SSK’nın emeklilik şartlarını doldurmuşsunuz, sorun SSK’dan emekliliğe tabi olma hakkını henüz sağlamadığınızdan kaynaklanıyor. Hizmet Birleştirme Kanunu gereğince ikinci SSK sigortalılığı döneminize dair 1050 günü 1260 güne tamamladığınızda, yani 7 ay daha prim ödediğinizde SSK’dan emekli olacaksınız.