SSK Sigortalılarının 18 Yaş Öncesi Çalışması Emeklilik Şartlarını Nasıl Etkiler?
Soru: Sizin ve Sayın Ali TEZEL Bey’in pek çok makalenizde 18 yaş öncesi sigorta başlangıcıyla ödenen prim günlerinin, emekli aylığı bağlanması için prim gün sayısı bakımından dikkate alınacağı, 18 yaşın, sadece emeklilik yaşının hesaplanması bakımından başlangıç noktası olduğu belirtilmekte.
Ancak 22 Mayıs 2012 tarihinde SSK Fındıklı İstanbul İl Müdürlüğü’ne gittim ve prim ödeme gün sayımın kontrol edilmesini rica ettim. Bana oradaki memur “18 yaşından önceki ödenen primlerin geçerli olmadığını, bu primlerin hesaba katılmayacağını” söyledi.
14.11.1970 tarihinde doğdum. 17.12 1985 tarihinde ilk kez SSK Sigortalısı olarak işe başladım. 01.11.1993 tarihinde Asteğmenliğe hak kazandım, 31.12.1994 tarihinde Teğmen olarak terhis oldum, 1994’te Asteğmenlik 5 ay uzatıldığı için, toplam 14 ay Emekli Sandığı’na ödenmiş primim oldu (Ayrıca bunun da SSK’ya aktarılması da ayrı bir sorun olarak görünüyor, sanıyorum Emekli Sandığı’na terhis belgesi, Emekli Sandığı Sicil Numarası, kimlik fotokopisi ve dilekçe ile başvurarak SSK’ya aktarım talep etmek gerekiyormuş, SSK bununla hiç ilgilenmiyor bile)
02.05.2012 tarihinde, çalıştığım şirket İstanbul’dan Çerkezköy’e taşındığı için işten ayrılmak zorunda kaldım.
Şu anda 18 yaş öncesi ödenen 343 günlük primle (staj değil, normal çalışan olarak) birlikte toplam 5534 prim günüm var, sadece 1997’de iki farklı işyerinde görev yaptığım için ödenen fazladan 93 gün var, bu 93 gün düşüldüğünde toplam 5441 günüm olması gerekiyor. Sizce daha prim ödemesi yapmam gerekir mi? 18 yaş konusunun doğrusu nedir? Gökmen BAŞAKLI
Cevap: 5510 sayılı Kanuna göre malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarının uygulanmasında, 18 yaşından önce malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına tabi olanların sigortalılık sürelerinin, 18 yaşını doldurdukları tarihte başladığının kabulü gerekiyor. Bu tarihten önceki süreler için ödenen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinin, prim ödeme gün sayılarının hesabına dâhil edilmesi gerekiyor. Söz konusu koşullardan sigortalılık süresi koşulunun tahsis talep tarihinde yerine gelip gelmediği incelenirken ise, 18 yaş uygulamasına bakmak gerekiyor. Fakat sigortalıların 506 sayılı Kanunun geçici 81 inci maddesine göre aylığa hak kazanma koşullarının belirlenmesinde 18 yaş uygulamasına bakılmaksızın, ilk işe giriş tarihine göre yaş, prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresi koşulları tespit edilmesi gerekiyor. Buna göre, 4/a sigortalılarının, sigortalılık süresinin başlangıcı 01.04.1981 tarihinden önce ise yaşa bakılmaksızın sigortalılık süresinin başlangıç tarihi, 01.04.1981 (dâhil) tarihinden sonra ise 18 yaşın doldurulduğu tarih olarak dikkate alınması gerekiyor. Bununla birlikte 18 yaş öncesinde geçen çalışma sürelerinin prim ödeme gün sayısına ilave edilmesi gerekiyor. SGK’nın güncel 2011/58 sayılı Genelgesine bakıldığında size verilen bilginin yanlış olduğu görülecektir. Mevcut durumda 24.05.1985-23.11.1986 arasındaki sigorta başlangıcınıza göre SSK’lılıktan emeklilik bakımından 49 yaş ve 5 bin 300 güne tabisiniz. 25 yılı dolduracağınız tarih ise 14.11.2013 olacak, 14.11.2019’da ise emekli olabileceksiniz. Emekli olurken 14 aylık yedeksubaylık (Emekli Sandığı) süreniz fiili hizmet zammıyla birlikte 525 gün olarak hizmetinizle birleştirilecektir, şu an için bu konuda yapılacak bir şey bulunmuyor. Prim gün sayısı eksiğiniz de yok.
Soru: 1985 senesinde sigorta girişim oldu. 1999 ile 2007’nin sonuna kadar tavandan 2008 Mayıs ayından sonra ise üç yıl asgari ücretten çalıştım. Yüzde 73 oranıyla ve 7 bin 300 günle özürlülükten emekliliğe hak kazandım. Özürlülükten dolayı emekli olduğum için aylığımda düşüş olur mu? Ne kadar olur? Talat DEMİRYOL
Cevap: Özürlülükten veya malûlen emekli olmak aylığın düşük bağlamasına neden olan unsurlar değildir. Bu nedenlerle bir kayba uğrayacak değilsiniz. Ancak yeterli sayıda gününüz varken asgari ücretten çalışmakla üç yıl boyunca aylığınızda 80-90 TL kadar bir düşüşe neden olmuşsunuz. Yani 2008’den sonra hiç çalışmasaydınız aylığınız 80-90 TL kadar daha fazla olacaktı.