THY grevi nereye gider?

Katılım böyle düşük kalırsa iş Bakanlar Kurulunun grev erteleme kararı sonrasında YHK’ya kalır…

Hava-İş grevi başlattı ama katılım çok düşük kaldı. Uygulanmaya başlanmış grevin sona ermesi bu durumda epey zorlaşmış oldu. Bu grev bu şekilde düşük katılım ile devam ederse, şu an için görünür sona erme yolu Bakanlar Kurulunun erteleme kararı ile işin YHK’ya gitmesi olacak gibi görünüyor…

Sayın Ali Tezel bey, ben 8 yıllık THY çalışanıyım. Sizi çalışanlara her zaman önderlik ve yol göstermişlik eden bir kişi olarak takip etmekteyiz. İçinde bulunduğumuz kaostan dolayı herkesin kafasında soru işaretleri mevcut. Benim de sizin tecrübenize istinaden bir sorum olacak. Eğer biz çalışanları temsil eden Hava-iş sendikası ile THY yönetimi anlaşamaz ise olay Yüksek Hakem Kurulu’na aksedecek ve onlar bir anlaşmaya vardıracak deniliyor. Bu durumda greve katılan ile katılmayan personelin farkı olur mu? Ben ve birçok arkadaşım sizden bu sorunun cevabını dört gözle bekliyoruz. Şimdiden teşekkür eder, iyi çalışmalar dilerim. Barış YETİŞ

Sayın okurum, kısaca TİS denilen Toplu İş Sözleşmesinin nasıl yapılacağı yeni “6356 sayılı Toplu İş İlişiklileri Kanunu” ile değişti daha önce 2822 sayılı TİSGL Kanunu ile süreçler belirleniyordu. Ancak, 6356’nın geçici maddesine göre, THY ile Hava-İş arasındaki TİS görüşmelerindeki yetki 2822’ye göre alındığından, sorularınızın cevaplarının tamamı yeni değil eski Kanun olan 2822 sayılı Kanuna göre cevaplandırılacaktır.

***GREV DÖRT HALDE BİTEBİLİR

THY ile Hava-İş arasındaki TİS görüşmeleri grev kararı ile devam ediyor. Alınan grev kararından sonra normal şartlar da grevin sona ermesinin en uygun yolu THY ile Hava-İş arasında TİS imzalanmasıdır. İki taraf arasında TİS imzalanmadığı sürece grev asla bitmez.

***GREVİ SONA ERDİREBİLECEK İKİNCİ YOL LOKAVT

İşçi sendikası tarafından alınmış grev kararının sona erdirilmesini sağlayacak yollardan birinin adı da Lokavttır ama 2822 sayılı Kanuna göre işveren THY yasal süresi içinde lokavt (işyerini kapattım) kararı almadığı için artık bu yol da kalmadı.

***GREVİ BİTİRME KARARI

Grev kararı almış olan sendika dilerse bu kararından kendiliğinden de vazgeçebilir. 2822/51’e göre, sendika dilerse grevi sona erdirme kararı alabilir ve bunu derhal taraflara bildirip, gazetede ilan eder. Ayrıca, grevi uygulayan işçi sendikasının herhangi bir sebeple kapatılması, feshedilmesi veya infisah etmesi veya faaliyetinin durdurulması hallerinde grev kendiliğinden ortadan kalkar. Bu durumda grevin sona erdiği görevli makam tarafından ilan edilir.

Grevi uygulayan sendikanın, bu grevin uygulandığı işyerindeki üyesi işçilerin dörtte üçünün sendika üyeliğinden ayrıldıklarının tespiti halinde, ilgililerden biri grevin sona erdirilmesi için yetkili mahkemeye başvurabilir. Mahkemece belirlenecek tarihte grevin sona ereceği ilan edilir.

***YÜKSEK HAKEME GİDİLEBİLİR Mİ?

Grevi sona erdirecek üçüncü yol ise Yüksek Hakem Kurulu’nun olaya el atmasıdır ki, bunun da belli şartları var. 2822/52’ye göre; “Grev ve lokavtın yasak olduğu işler ve yerlerdeki uyuşmazlıklarda taraflardan her biri 32nci madde uyarınca Yüksek Hakem Kuruluna başvurabileceği gibi grev ve lokavtın ertelendiği hallerde erteleme süresinin sonunda Çalışma Bakanı da Yüksek Hakem Kuruluna başvurur.”

Maddeden de görüleceği üzere YHK’ye bu grev için gidilebilmesi için Bakanlar Kurulunun grevi erteleme kararı alması gerekir. Bu grevin başlangıcında da THY çalışanları epey sayıda greve iştirak etseydi Bakanlar Kurulu’nun grev erteleme kararı da imzalanmış halde hazır tutulmuştu. Ancak, greve katılım THY’nin faaliyetlerini önemli ölçüde azaltmadığı için karar açıklanmadı.

***GREVE KATILMAYAN İŞÇİLERİN DURUMU

Normal şartlarda, (2822/38.md.), “…Greve katılmayan veya katılmaktan vazgeçen işçileri çalıştırıp çalıştırmamakta işveren serbesttir. Grev sonunda yapılan toplu iş sözleşmesinden, 39 uncu maddeye göre zorunlu olarak çalışanlar dışında işyerinde çalışmış olanlar aksine bir hüküm bulunmadıkça yararlanamazlar…”. Tabi bu kural başlamış olan grevin sendika ile işveren arasında TİS ile sonuçlanması ve TİS’de de bunun aksi bir hüküm yazılmamışsa geçerlidir. Grev, Bakanlar Kurulunun ertelemesi ile YHK tarafından karara bağlanırsa, bütün işçiler TİS’den yararlanır.