TIP BAYRAMI KUTLAMASI (SAĞLIK ÇALIŞANLARININ AYLIK HAKLARI)
14 Mart 2015
Sağlık çalışanların Tıp Bayramını Sosyal Güvenlik- Emekli Aylıklarının kısa değerlendirmesi ile kutluyorum.
5434’E TABİ MEMUR SAĞLIK ÇALIŞANLARININ AYLIK HAKLARI
Aylıkları öğrenim, görev, makam ve görev tazminatları, görev süresi, akademik kariyer gibi hususlar belirlemektedir.
1.10.1008 öncesi memur olarak atananlar ile, bu tarihten sonra memurluğa atanmış olanlar ile daha önce yedek subaylık yapmış olanlar hangi tarihte atanırsa atansın eski memur sayılırlar.
Bu görevliler 5434 sayılı Emekli Sandığına tabi olup en az aylık tutarı 1.350 TL olup 4 yılı tamamlamış profesör olanlar 4.100 yeni profesörler ise 3.400 TL civarında emekli aylığı alabilmektedirler. Doktor olarak emekli olanlar 2.200 ebe,hemşire,sağlık teknisyeni gibi görevlilerse 1.800 civarında aylık alabileceklerdir.
5434’e TABİ OLAN DOKTORLARA GETİRİLEN EK GÜVENCE YAHUT AYRICALIK
5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanununa EK MADDE 3 – (Ek: 21/1/2010-5947/14 md.) ile Döner Sermayeli işyerinden ek ödeme alan diş hekimi, doktor ve uzman doktor olarak atananların kendi isteklerine bırakılmaksızın kendilerine yapılan ek ödeme üzerinden SGK tavan primlerini aşmamak üzere ve işveren ve sigortalı primlerinin tamamı bu kişilerden kesilmek üzere(sadece ölüm,malullük, yaşlılık primleri tutarları kadar) kesinti yapılan her yıl karşılığı % 2 oranında bulunacak ilave emekli aylığı hakları getirilmiştir.
Uygulama 2010 yılından itibaren başlamıştır.
Gerçekten çalışırken 7-8.000Tl civarında maaş alan bir hekimin emeklilik aylığın dörtte biri tutarında bir emekli aylığı almaları karşısında bir çözüm arayışının sonucudur.
Gerçek şudur ki 1.10.2008 den sonraki memur olanların aylıkları 5434 memurlarından daha yüksek olacaktır.
Ek 3 hükmü ile sadece doktorlar bakımından bir telafi yolu seçilmiş, doktorlardan askeri doktor olanlara bu hak verilmemiş ve başka kamu görevlileri de diğer sağlık çalışanları da bu imkandan mahrum edilmiştir.
Benzer imkanların veya ek prim ödeme hakkının tüm memur görevlilere tanınması daha doğru bir yöntem olmalıdır.
Ek 3 hükmünün getirdiği imkanla örneğin 10 yıl ek prim kesilmiş olan bir doktorun aylık 2.500 TL üzerinden prim kesilmiş olması halinde yıllık prim 30.000TL nin her yıl için % 2’si ek emekli aylığı olacağından aylık her yıl için 600 TL artacaktır. Ancak durum böyle değildir. Zira ek ödeme tutarları-kesinti yapılan tutarlar daha düşük olup her yıl için 200 TL bir artış gelerek uzun çalışma yıllarında doktorların aylıkları artmış olacaktır.
2020 yılında emekli olacak bir doktorun emekli maaşı asıl aylık 2.000 ek ödeme 2.000 olmak üzere .4000 bugünkü rakamlarla emekli maaşı olarak alınabilecektir.
Bu anlamda arzu uygulamanın tüm sağlık çalışanlarına yaygınlaştırılmasıdır.
Memur emeklileri kamuda işçi memur çalışmadıkça emekli aylıklarını kestiremezler.Kamuda işçi olarak çalışmadıkça emekli aylıklarını artıramazlar.
YENİ MEMUR SAĞLIK ÇALIŞANLARININ AYLIK HAKLARI
Tavan uygulaması olmayan kamu çalışanları için 1.10.2008 sonrası atananların aylıkları 5434 Emekli Sandığı Kanununa göre değil 5510 sayılı kanuna göre yapılacaktır. Sistem basittir. Tüm ödemelerden prim kesilir. Buna göre aylık tavandan prim kesilen birinin 93.000TL prime esas kazancı düz bir hesapla 25 yılda 2.325.000TL kazanca erişmesi halinde % 50 aylık bağlama oranı için 4.000TK aylığa erişilecektir.
Ayrıca kazanç güncellemenin etkileri ve kamuda görevlilerinde tavan uygulaması olmaması nedeni ile aylık bu tutarın üzerinde gerçekleşecektir.
Yeni memurlar için şu ilkeyi koymak yerinde olacaktır. 30-35 hizmet yılı sonunda kurumdan alınan memur maaşı ile emekli aylık tutarları aynı olacaktır.
SAĞLIK ÇALIŞANLARINDAN 4a-SSK EMEKLİSİ OLACAKLAR
Yeni memur sağlık çalışanları için yapılan açıklamalar (bir üst başlık) geçerli olup, sadece kazançlar tavanı geçemeyecek bu gün için 1.201,50X6,5= brüt 7.809,75 TL yi aşan tutardan prim kesilmez. Güncelleme katsayıları uygulanır. Ancak 1.10.2008 öncesi 1 günde olsa çalışma varsa aylık bağlama oranı ilk on yıl için % 20 yerine % 35 uygulanır. Bunun karşılığı 7,5 çalışma-prim ödeme yılı karşılığıdır. Daha eski sigortalılarda aylık bağlama işlemleri biraz daha karmaşık hale gelmektedir.
Şu an ödenen en yüksek SSK 4a emekli aylığı 3.900 TL civarındadır. Ve her yıl reel olarak artmaktadır.
Gerçek kazançlardan prim ödenmesi halinde 4a sigortalısı olmak (özel hastaneler vb) emekli bakımından eski memurlardan daha avantajlıdır. Yeter ki tüm kazancı üzerinden sigorta primi kesilsin.
4a sigortalılığından maalesef kısa vadeli yarar elde etmek için tüm kazançtan değil, düşük kazançtan prim yatırıldığı sıkça rastlanmaktadır.
Unutmamak gerekir ki yaşlılıkta bir gün gelecektir ve o gün bu yüksek ücretler elimize geçmeyecek sonuçta emekli aylıklarımız güvencemiz olacaktır.
Memurluktan SSK veya 4a sigortalılığına geçenler için memurlukta geçen her hizmet yılının karşılığı emekli aylığı hesabında her yıl için 60-70 TL civarında bir etkisi vardır. Örneğin en iyi görevden ayrılan bir profesör doktorun 21 yılda kurumundan ayrıldığı ve 4 yıl özel hastanede en yüksek prim yatırılması halinde emekli aylığı memurluktan gelen hizmet için 1.500+SSK dan gelen aylık olarak 700TL= 2.200 TL olacaktı. Ama kurumunda kalıp 4 yıl profesör olunca ayrılsa idi memur emekli aylığı 4.100 TL olacaktı.
BAĞ-KUR/4b EMEKLİSİ OLACAKLAR
1.10.2008 tarihi itibari ile SSK/BAĞKUR AYLIĞI ORANI 10/7 olarak söylenebilir.
Halen en yüksek BAĞ-KUR Aylığı 3.000 TL.dir.
İster 4a ister 4b olsun tavandan en yüksekten prim yatıranlar aylıklarında her yıl 180TL iyileştirme yapabilirler. Bunun anlamı örneği 10 yıl tavan ödeme ile 1.10.2008 öncesi aylık 600 sonrası 1.800 olmak üzere 2.400TL civarında söylenebilecektir.
Aylık hesaplarında her kişi her durum özel olup yeniden kişi bazlı hesaplanmalıdır.
Düşük emekli aylığı olan SSK(4a), BAĞ-KUR (4b) emeklilerinin çalışma türlerini emekli çalışandan tüm sigorta kollarına tabi çalışana dönüştürmek sureti ile aylıklarını artırmaları mümkündür. Yukarıda açıklanan Ek3 madde uygulamasına benzer bir hesaplama şekli mevcuttur. Ancak her yıl için artırılabilecek tutar 180TL aylık maliyeti ise 2.600TL civarında olacaktır. Yine bu sürede emekli aylığı alınamayacağından buda bir kayıptır. Ancak alınmayan emekli aylıklarının tekrar başladığı dönemde tüm zamları ile ödenmesi ve sonraki prim ödemelerinin fark aylık hesabına eklenmesi nedeni ile bu durumda çalışanlar için her yıl için prim ödemenin 180 TL yerine 240TL.lik bir ek yarar elde edeceklerini söylemek daha doğru olacaktır.
Bu hususta yaptırılacak değerlendirmelerin alanında yeterli sosyal güvenlik uzmanı, aylık hesap ve planı yapabilecek yeterli bilgi ve deneyime sahip kişilerle yapılması halinde gereksiz, yarar sağlamayacak yöntemler seçilmeyecek, yararlı verimli yöntemler geliştirilebilecektir.
Özellikle 4a ve 4b emeklilerinden asgari kazançla prim ödemiş olanlardan 650-700 TL aylığı olanlar karşısında gerçek kazançlardan prim ödenmesi özel önem kazanmaktadır.
TIP BAYRAMINIZ İYİ BİR EMEKLİ AYLIĞININ OLMASI DİLEĞİ İLE KUTLU OLSUN.
