Ülke sendikası kalacak demiştim…
31 Ocak 2013
Ülke sendikası kalacak demiştim…
Ben demiştim demeyi sevmem ama çok fazla olmaya başladı. Sonunda Çalışma Bakanlığı yeni yasaya göre sendika ve sendikalı istatistiklerini yayınladı. Ülke sendikasız kaldı…. Ne ilginçtir ne sendika ağaları hem işverenler el ele verdi, sendikalar yetkisiz, ülke toplu sözleşmesiz gül bahçesi oldu…
Bu köşeden;
21.09.2012 günü “Sendikalar, sendikacılığı bitirme kararını kendileri verdiler”
15.05.2012 günü “Sermaye bastırdı işçilerin sendika hakları ertelendi”
7-11 Kasım 2011 günlerinde beş gün boyunca yayınlanan “Yeni Toplu İş İlişkileri” yazı dizimiz
18.01.2011 günü “TİSK ve Türk-İş anlaştı 2011 yılı sendikasız ve yetkisiz geçecek gibi” başlıklı yazımlarımız ile bugünleri anlatmaya çalışmıştık.
***İSTATİSTİKLER BELLİ OLDU SENDİKALAR BARAJIN ALTINDA KALDILAR
Yıllardan beridir İLO ve diğer Uluslarası toplantılarda Türkiye’de sendikalı işçi oranı yüzde 60 diye yalanlar söylüyor sonra da bu yalana kendimiz de inanıyorduk.
Mesela eski yasaya göre en son 2009 yılında açıklanan istatistiklere göre toplam işçi sayısı 5.4 milyon, sendikalı işçi sayısı 3.2 milyon ve sendikalaşma oranı yüzde 60 idi. Bu istatistikler hayali ve yalandı ki bunu da bu köşeden defalarca dile getirdik.
Ancak, 26 Ocak 2013 günlü Resmi Gazetede yayınlanan, “6356 SAYILI SENDİKALAR VE TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ KANUNU GEREĞİNCE; İŞKOLLARINDAKİ İŞÇİ SAYILARI VE SENDİKALARIN ÜYE SAYILARINA İLİŞKİN 2013 OCAK AYI İSTATİSTİKLERİ
HAKKINDA TEBLİĞ” yayınlanınca gerçek ortaya çıktı.
İstatistiklere göre sendikaya girebilecek türdeki çalışanlarımız için sendikalaşma oranımız yüzde 9.2. Tüm işçi statüsü ile çalışanlar dikkate alındığında sendikalaşma oranı yüzde 6.
26 Ocak 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tebliğine göre toplam işçi sayımız 10 milyon 882 bin, sendikalı işçi sayısı 1 milyon 2 bin ve sendikalaşma oranı ise yüzde 9.2.
Ancak, uluslararası standartlara göre hesaplama yapıldığında durum daha vahim. Toplam 16.2 milyon ücretli esas alınarak yapılan hesaplamada sendikalaşma oranı yüzde 6’ya düşüyor. Yani, her 16 işçiden sadece biri sendikalı.
***EN VAHİMİ GAZETECİLER
Sendikalaşma ORANI bazı işkollarında yok denecek kadar az. İnşaat, sağlık-sosyal hizmetler ve gazetecilik-basın yayın işkollarında çalışanlarda sendikaya üye hemen hemen yok gibi.
Toplam 104 bin çalışanın olduğu gazetecilik-basın yayın işkolunda sadece 3 bin 700 sendikalı var ve bunların da çoğunlu Anadolu Ajansı ve TRT gibi resmi işyerlerinde örgütlüler.
Sendikalaşma Oranları
Sendikaların Çoğu Barajının Altında
Esasen yeni Sendikalar Kanunumuz TBMM’ye sevk edilirken ülke barajı SIFIR olarak öngörülmüştü. Fakat gerek işverenler ve gerekse de mevcut sendikalar (özellikle Türk-İş) mutlaka ülke barajı olsun ki ortaya yeni sendikalar çıksın istemediler ve oran yüzde 3 oldu. Ardından da kendileri için bu oranın yüzde 1 olmasını istediler. Buna rağmen kendilerine üye sendikalar bile yüzde 1’in altında kalıp, barajı aşamadılar.
Toplam 92 sendikadan 43’ü işkolu (ülke yüzde 1) barajını aşarken 49 sendika işkolu (ülke yüzde 1) barajını aşamadı.
Üç konfederasyona (Türk-İş, Hak-İş ve DİSK) üye 62 sendikadan 20’si barajı aşamadı. Türk-İş üyesi 33 sendikadan 30’u barajı aşarken, üç sendika (Orman-İş, Deri-İş ve TGS) barajı aşamadı. Hak-İş üyesi 14 sendikadan 8’i barajı aştı. DİSK üyesi 15 sendikadan ise sadece 4’ü barajı aşabildi.
Burada dikkat çekilecek nokta ise Dev Sağlık-İş’in durumu; Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde çalışan taşaron işçilerin sendika üyelikleri Bakanlıkça kabul edilmedi için yetkiyi alamadılar ama mahkeme ile alabilirler.
***BARAJ ASLINDA YÜZDE 3 AMA KENDİLERİNE KADEMELİ
İşkolu barajı 6356 sayılı yasa ile YÜZDE 3 ama mevcut sendikalara aşamalı bir şekilde uygulanıyor. Baraj, 15 Eylül 2012 tarihine kadar Ekonomik ve Sosyal Konseye (ESK) üye konfederasyona üye olmuş sendikalar için Temmuz 2016’ya kadar yüzde bir, Temmuz 2018’e kadar yüzde 2 olarak uygulanacak. 1 Temmuz 2018 sonrasında ise işkolu barajı yüzde 3 olarak uygulanacak. Mevcut sendiklar, yenileri kurulmasın ağalıkları bozulmasın diye kendilerine kademe, yenilerine yüzde 3’ü dayattılar. Sendikacılığı kendi elleriyle boğdular.
Son yayınlanan Ocak 2013 istatistiklerinde barajı aşan sendikaların ülke barajını yüzde 1.01 veya yüzde 1.1 gibi eşikte barajı geçebildiler. Ocak 2013 istatistiğinde barajı geçen sendikaların büyük bölümünün yüzde 3’ün altında kaldığı ortada ve eğer 2018’e kadar bu sendikalar ciddi bir üye kaydedemezlerse 2016 ve 2018’de pek çok sendikanın yetkisiz kalması hayal değil.
***SON TORBA YASA BAZILARINI KURTARDI
Son Torba Yasa ile 6356 sayılı yasaya eklenen geçici 6. Maddeye göre Ocak 2013 istatistikleri açıklanmadan toplu iş sözleşmesi prosedürünü başlatan sendikalar bu istatistiklerden etkilenmeyecek ve yüzde 1’lik ülke barajını da aşmasalar yetki alacaklar. Ayrıca toplu iş sözleşmeleri Ocak 2013 istatistiklerinden önce imzalanmış ve istatistiklerin yayımı tarihinden sonra sona erecek olan sendikalar için bir sonraki toplu iş sözleşmesiyle sınırlı olmak üzere toplu iş sözleşmesi ve yetki işlemleri 2009 istatistiklerine göre yapılacak. Böylece Ocak 2013 istatistiklerinde barajı aşamayan bazı sendikaların bir dönem daha toplu iş sözleşmesi yapabilmelerine olanak tanınmış oldu.
Sendikalı İşçi Sayımız
Son istatistikler ile üç işçi konfederasyonunun üye sayıları ve temsil oranları şu şekilde:
Türk-İş 696 bin üye (yüzde 69.4),
Hak-İş 164 bin üye (yüzde 16.4),
DİSK 100 bin üye (yüzde 10).
Toplam sendikalı işçi sayısı:960 bin.
Baraj altında kalan sendikalar
Türkiye Orman-İş, Bir Orman-İş, Dev Maden Sen, Öz Maden-İş, İlkim-İş, Özpetrolİş, T.Deri-İş, Doku Ör-İş, Bat İş, Hür Tekstil Sen, Yapsan-İş, Tümka-İş, Özkağıt-İş, TGS, Basın-İş, Medya-İş, Bank Sen, TYS, Müzik Sen, Sine Sen, Sosyal-İş, T. Büro Sen, Oyuncular Sen, Öz Büro-İş, Sersan-İş, Metsan, Kalıp-İş, Çesen, Tek Metal-İş, Bamis, İnsan-İş, Devrimci Yapı-İş, Esnan-İş, Enerji Sen, Nakliyat-İş, Karsan-İş, Taşıma-İş, Limter-İş, Dev Sağlık-İş, Sıhhat-İş, Türkon-İş, Spor Emek Sen, Dev Turizm-İş, Futbol Sen, Güvenlik-İş, Öz Güvenlik-İş, Konut-İş, Tüm Belediye-İş.
