Seçimler yaklaşırken ‘kıdem tazminatı’ konusu bir kez daha raftan indi. Hükümet yanlısı medya her zamanki gibi yine pembe bir tablo çizerek halktan gerçekleri saklamaya devam ediyor. Yandaş medyanın sakladıklarını biz yine yazmaya devam ediyoruz.
Türkiye’de işçilere ilk darbeyi 12 Eylül 1980 darbesini yapan askerler vurdu. Darbeden kısa bir süre sonra işçilerin kıdem tazminatına ‘TAVAN’ getirildi. Düzenleme ile işçinin bir yıl için en fazla devlet memuruna verilen ikramiye kadar kıdem tazminatı alabileceğine hükmedildi.
"(Değişik fıkra: 17/10/1980 – 2320/1 md.) Ancak, bu tazminatın T.C. Emekli Sandığı’na tabi olarak geçen hizmet süresine ait kısmı için ödenecek miktar, yaşlılık veya malullük aylığının başlangıç tarihinde T.C. Emekli Sandığı Kanununun yürürlükteki hükümlerine göre emeklilik ikramiyesi için öngörülen miktardan fazla olamaz."
O yıllarda 5 milyon kayıtlı işçi vardı ve bunun 3.5 milyonu sendikalıydı. Emekli olan işçi aldığı kıdem tazminatı ile bir ev ve bir araba alabiliyordu. Ancak darbeciler, “Kamu işçisi memurdan fazla ikramiye alamaz düşüncesi” ile bugünlere taşıdı.
İŞÇİYE AKP’DEN SİVİL DARBE!
Son yıllarda yandaş sendika Memur- Sen’in imzaladığı toplu iş sözleşmeleri yüzünden sadece memurlar değil, işçiler de ağır kayıplara uğradı. Sendikanın Türkiye ve dünya gerçeklerinden kopuk bir kafayla imzaladığı toplu iş sözleşmesi yüzünden binlerce işçinin kıdem tazminatı da eridi.
Aşağıdaki tabloya bir bakarsanız gerçekleri kendiniz de göreceksiniz. Kıdem Tazminatı artışları yıllara göre 657 sayılı memur maaş artış tutarları ile paralel arttı. 2008 yılına kadar kıdem tazminatı döviz karşısında artarak korundu. 2008 yılının ikinci altı ayı 2011 yılının ilk altı ayına kadar sabitlendi. 2011 yılının ikinci altı ayında 2013 ikinci altı ayına kadar dalgalanmaya bırakıldı. Enflasyonun uçuşa geçtiği 2014 yılından itibaren düşüşe geçti. Enflasyonun yüzde 8.2 olduğu 2014 yılında kıdem tazminatı sadece yüzde 5.2 oranında arttı.
Ücretliler bu hali ile bile kıdem tazminatına güvenemez iken fonla kayıplar nasıl giderilecektir. Kanımca fon tartışmasından önce tarafların buna benzer tablolar yaparak eriyen kıdem tazminatı için çözüm yolu üretmelidir.
Günümüz uygulamasında kıdem tazminatı miktarı 30/365=8.3 güne karşılık geliyor.
Bir yıl çalışacak, karşılığında 30 günlük ücret alacaktır. Fonla bu rakam 3 ya da 5 güne düşürüldüğünde garanti altına alınan kıdem tazminatı ile birlikte, alım gücü reel anlamda pul mu olacak? Son günlerde döviz artışı ile birlikte işverenlerin kıdem tazminatı yükü düşmüştür. Fondan önce kıdem tazminatının alım gücü masaya yatırılmalıdır.
KIBRIS'TAKİ SİGORTA GEÇERLİDİR
SORU: Ali Bey merhaba. Kızım 2010-2012 yılları arasında KKTC'de sigortalı çalıştı. Daha önce Türkiye'de 2761 günü vardı. Şimdi bu ikisini birleştirebilir miyiz? Özer Türkavcı
CEVAP: Sayın okurum, Türkiye ile KKTC arasında sosyal güvenlik sözleşmesi vardır. Bu nedenle KKTC'de geçen sigortalı günler ile Türkiye'deki günler kızınızın emeklilik zamanı geldiğinde birleştirilip kısmi aylık ile emekli olma hakkı elde edelebilir.