Yargıtay’ın Sosyal Güvenlik işlerine bakan iki dairesi vardı bunlar 10 ve 21. Hukuk Daireleri idi.
Eylül 2020 itibari ile 21. Hukuk Dairesi kapanıp işleri ile birlikte 10. Hukuk Dairesine geçiyor.
Eskiden örneğin sağ kadın eşe kocadan ve babadan çift aylığı anlatırken zorlanır hatta davada yüzde elli şansınız var. 10. Daireye giderse şöyle 21.Daireye giderse böyle olur derdik.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun yapısının değişmesi ile birlikte HGK’nın kendi üyelerinin olması iki daire arasında farklı görüşleri kaldırmış, dairelerde kendi içinde görüşerek birbirlerine benzer kararlar vermeye başlamışlardı.
Yeni dönemde nerede ise bütün olayların aynı ilke ve içtihatlar ile çözümüne ve belki de iyimser bir beklenti ile zaman zaman aynı konuda lehe görüş değişikliklerine şahit olacağız.
Yeni yargılama dönemi derken değişen HMK nedeni ile davalarda artık dilekçeler aşamasında delilleri bildirmemiz gerektiğini hatırlayalım, şahitleri adresleri dahi başlangıçta bildirmeye özen gösterelim.
Bir konuda var olan uygulama ile yeni dönem beklenen değişikliklerini örneklemeye çalışalım.
Davacı tahsis başvurusunda bulunurken SSK hizmetleri ile yaşlılık aylığı istemiş, örneğin kısmen borcu veya aylıkları azalttığı için BAĞ-KUR hizmetlerinin hesaba katılmasını istememiş ve bunu da dava konusu yaparak sadece SSK günleri ile emekli olsun.
Birinci aşamada SSK ile aylık bağlanmış olsun.
İkinci aşamada aylık hesabına esas alınmayan BAĞ-KUR günleri için yatan paralar ne olacaktır.
Yatan primleri geri almanın iki yol vardır. Ya primler yersizdir tamamını faizle alırsınız ancak 10 yıldan eskileri alamazsınız, ya toptan ödeme istersiniz. Toptan ödeme emekli hakkı kazanamayanların emekliliğe esas uzun vadeli primlerinin emekli zamanı geldiğinde ödenmesidir. Hastalık ve kısa vadeli sigortalar için yatanlar verilmez, aylıklar karşılığı olan uzun vadeli primler güncellenerek verilir. Peki ne zaman verilir.
Sigortalı örnek olayda SSK yaşlılık aylığı almaktadır. Toptan ödemeye hak kazanmış mıdır? Yargıtay’ın iki ayrı dairesi 10. Hukuk Dairesi 2014/4654 E. , 2014/5703 K. ve 13.03.2014 tarihli, 21. Hukuk Dairesi ise 2016/16156 E. , 2017/456 K. 26.01.2019 tarihli kararlarında SSK yaşlılık aylığı tarihinin değil toptan ödemeye esas BAĞ-KUR hizmetleri ile ne zaman yaşlılık aylığına hak kazanılır ise o tarihte toptan ödemeye hak kazanılacağını içtihat etmişti.
Sosyal güvenlikle uğraşan bir meslektaşımızın kendi kişisel davasında Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2019/4479 E. , 2019/6613 K. ve 6.11.2019 tarihli kararlarında BAĞ-KUR kapsamında aylık hakkı doğmayacağından ilk tahsis ile toptan ödemeye hak kazanıldığı kabul edilmişti.
Yargıtayın 21. HD’nin yeni kararı değişmiş oldu ancak daire kapanıyor. 10 HD’nin eski kararı var. Şimdi 10 HD’ nin yeni görüşü ne olacak öğrenince veya içtihat gelişince iş bu yazının altına ekleme yapmak üzere bir çok yeni içtihatta bu başlık altında buluşmak üzere.