Yetim aylığı şartları nelerdir?
Vefat eden annesi veya babası SSK’lı olan kadınların SSK (4-1a) veya Bağ-kur’dan (4-1b) yetim aylığı alma şartları; evli olmaması, çalışmaması ve emekli olmamasıdır. Bu üç şarttan herhangi biri yoksa baba veya anneden yetim aylığı alınamaz.
Ancak, vefat etmiş anne veya babası memur ise bu durumda, iki şart vardır; memur olmamak ve evli olmamak. Yani, kadın SSK’lı veya Bağ-kur’lu olsa ve buralardan emekli olmuş olsa dahi evli olmamak şartıyla Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı alabilir.
Yetim aylığı alan kız çocukları açısından koşullar
5434 sayılı Kanuna tabi devlet memurlarının vefatları nedeniyle yetim aylığı alanların aylıklarının kesilmesi şartları yukarıda izah edildiği gibidir. Bu hususlarda bir değişiklik bulunmamaktadır.
Ancak, günümüzde uygulanması devam eden 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda önemli bir husus dikkate alınarak yeni bir hükmün getirildiğini görmekteyiz. Bu hüküm 5510 sayılı Kanunun 56. maddesinde yapılmıştır.
Gelir ve aylık bağlanmayacak haller
MADDE 56- (Değişik birinci fıkra: 17/4/2008-5754/36 md.) Ölen sigortalının hak sahiplerinden;
a) Kendisinden aylık bağlanacak sigortalıyı veya gelir ya da aylık bağlanmış olan sigortalıyı kasten öldürdüğü veya öldürmeye teşebbüs ettiği veya bu Kanun gereğince sürekli iş göremez hale veya malûl duruma getirdiği,
b) Kendisinden aylık bağlanacak sigortalıya veya gelir ya da aylık bağlanmamış olan sigortalıya veya hak sahibine karşı ağır bir suç işlediği veya bunlara karşı aile hukukundan doğan yükümlülüklerini önemli ölçüde yerine getirmemesi nedeniyle ölüme bağlı bir tasarrufla mirasçılıktan çıkarıldıkları,
hususunda kesinleşmiş yargı kararı bulunan kişilere gelir veya aylık ödenmez. Ödenmiş bulunan gelir ve aylıklar, 96 ncı madde hükümlerine göre geri alınır.
Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir. Bu kişilere ödenmiş olan tutarlar, 96 ncı madde hükümlerine göre geri alınır.
Ayrıca, yetim aylığı alabilmek için eşinden ayrılır ve birlikte yaşamaya başlarsa ilgilinin aylığı kesileceği gibi Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulursa Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından düzenlenen, Fazla veya Yersiz Ödemelerin Tahsiline İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile Kurumdan boşandığı halde durumunu Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirmeyip, boşandığı eşi ile birlikte yaşayanların tespiti durumunda, bu duruma sebebiyet verenler hakkında ayrıca Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulacağı açıklanmıştır.