4857 Sayılı Kanuna göre bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye işçi , işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye iş ilişkisi denir.
İşyerinde işe başladığı günden itibaren, deneme süresi de içinde olmak üzere, en az bir yıl çalışmış olan işçilere yıllık ücretli izin verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Niteliklerinden ötürü bir yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde çalışanlar, yıllık ücretli izin hükümleri kapsamında değildir.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, hizmet süresine göre ;
a) Bir yıldan beş yıla kadar (beş yıl dahil) olanlara 14 günden,
b) Beş yıldan fazla onbeş yıldan az olanlara 20,
c) Onbeş yıl (dahil) ve daha fazla olanlara 26 günden,
az olamaz.
İşçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi, yaş kriterine göre ;
a) 18 ve daha küçük yaştaki işçilerle
b) 50 ve daha yukarı yaştaki işçilere verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden,
az olamaz.
Yıllık Ücretli İzin Uygulamasında Göz Ardı Edilen Unsurlar:
**Yasada belirtilen yıllık izin süreleri asgari süreler olup bu sürelere işçinin kullanmış olduğu hafta tatili süreleri dahil edilmez. Bir başka ifade ile yıllık ücretli izine denk gelen hafta tatili süreleri yıllık ücretli izin sürelerine eklenir.
** Yıllık ücretli izin işveren tarafından bölünemez. Ancak işçinin onayının da alınması koşulu ile bir bölümü on günden aşağı olmamak üzere en çok üçe bölünebilir.
**İşveren tarafından yıl içinde verilmiş bulunan diğer ücretli ve ücretsiz izinler veya dinlenme ve hastalık izinleri yıllık izne mahsup edilemez.
**Yıllık ücretli izin günlerinin hesabında izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılmaz.
**Yıllık ücretli izinleri işyerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek olanlara istemde bulunmaları ve bu hususu belgelemeleri koşulu ile gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere işveren toplam dört güne kadar ücretsiz izin vermek zorundadır.
** İşveren, işyerinde çalışan işçilerin yıllık ücretli izinlerini gösterir izin kayıt belgesi tutmak zorundadır.
**Yıllık izin süreleri iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile artırılabilir.
**İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil ücretleri ayrıca ödenir.
Yıllık izin bir yıl boyunca çalışan işçinin ruhsal ve bedenen dinlenmesi gerektiği düşünülerek yasa ile düzenlendiğinden , yıllık ücretli iznini kullanmakta olan işçinin izin süresi içinde ücret karşılığı bir işte çalıştığı anlaşılırsa, bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir der yasa fakat uygulamada bu pek mümkün değildir.